آرشیو پرسش و پاسخ ها: فضائل اخلاقی

صله رحم و مورد تمسخر و تحقیر واقع شدن

با توجه به کتاب و سنت می‏دانیم که صله رحم در بدترین شرایط نباید قطع شود، اگر صله رحم با اقوام دور یا نزدیک، موجب تمسخر یا تحقیر و یامواردی از این نوع شود، و اثر منفی داشته باشد، در زندگی آن طرف، آیا این صله رحم جایز است یا خیر؟

درباره اهمیت صله رحم گفته شده که رحم به هیچ وجه نباید قطع شود. روایات فراوانی داریم؛ مثلاً از امام رضا(ع) نقل شده است که فرمود: صله رحم عمر سه ساله را سی سال می‏کند و قطع رحم عمر سی و سه ساله را سه ساله می‏کند. از امام صادق(ع) نقل شده که فرمود: صله رحم اعمال را پاک می‏کند، اموال را رشد می‏دهد، بلاها را دفع می‏کند، حساب قیامت را برای انسان آسان می‏کند،اجل‏ها را به تأخیر می‏اندازد. امام صادق(ع) از قول حضرت امیرالمؤمنین(ع) نقل می‏کند، که شما صله ارحام را داشته باشید حتی اگر با یک سلام کردن باشد.«صلوا ارحامکم ولو بالسلام» . آیاتی هم در مورد صله رحم در قرآن آمده است.این بخش اول، که اهمیت قضیه اقتضا می‏کند که ما به آن توجه کنیم و کارینکنیم که به قطع رحم منجر شود.اما صله رحم تنها به معنای رفتن به خانه یکدیگر نیست، گرچه یکی از مصادیق آن همین می‏باشد. اما چنان که از روایات هم برمی‏آید خود سلام کردن هم یک نوع صله ارحام می‏باشد. تلفن کردن یک نوع دیگر است، از کوچک‏ترین که سلام کردن، و در زمان ما تلفن زدن می‏باشد، شروع می‏شود، و می‏رود بالا. اما حقیقت صله رحم یعنی احسان به رحم و داشتن عاطفه و محبت نسبت به آنها، و رعایت حال آنها، و انفاق به آنها، که اینها در روایات در معنای صله رحم آمده است. حالامواردی پیش می‏آید، خوب می‏تواند با هدیه دادن این کار را بکند، یا نامه‏ای برای آنها بنویسد. اینها همه مصادیق صله رحم می‏باشد مخصوصاً کمک کردن؛می‏داند که برای قومش مشکلی پیش آمده، یا خدای نکرده بیمار شده است،وقتی می‏رود به عیادتش و هدیه‏ای برای او می‏برد، آنجا که دیگر بحث تمسخر وتحقیر نیست، بله برخی خیال می‏کنند صله رحم، یعنی برود منزل اقوام، و آن قوم مرتکب بعضی از گناهان شود. خب می‏توان آنجا که مجلس گناه باشد نرفت،و از مصادیق دیگر صله رحم استفاده کرد. همین قدر که انسان این کارها را انجام دهد و نسبت به رحم خود اظهار عاطفه داشته باشد، احسان کند و... اینها همه مصادیق صله رحم می‏شود. در این صورت ما دیگر هرگز دچار مشکل نمی‏شویم و هیچ وقت به بن‏بست نمی‏رسیم. به هر حال اگر صله رحم مستلزم تمسخر یا تحقیر مؤمن یا وقوع گناه دیگری باشد، باید ملاحظه کرد کدام یک مهمتر است؟ صله رحم، یا پرهیزاز گناه مذ کور؟ و با انجام کار مهم‏تر و فساد کمتر تکلیف انجام می‏شود.