آرشیو پرسش و پاسخ ها: تاریخ و عبرت ها

منظور از عالمين در ایه: يا بني إسرءِيلَ اذْكُرُوا نِعمَتِيَ الَّتِي اَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ
در آيه شريفه      «يبني إسرءِيلَ اذْكُرُوا نِعمَتِيَ الَّتِي اَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَ اَنِّي فَضَّلْتُكُم عَلَي العلَمِينَ» بقره 2، آيه 47.    
  
    1 . منظور از «عالمين» آيا تا قيامت و بي نهايت است؟
     2 . اگر بي‏نهايت است، فضيلت امت وسط و علماي اسلام چگونه توجيه مي‏شود؟
     ج ـ 1 ـ با توجه به ساير آيه‏هاي قرآن كريم، روشن مي‏شود كه تمجيد و تحسيني كه درباره بني‏اسرائيل بيان‏شده، مربوط به برتري و فضيلت آنها نسبت به افراد محيط و عصر خودشان بوده است؛ زيرا قوم يهود نيز مانند ساير اقوام و ملت‏ها، دوره‏هاي مختلفي داشته‏اند. در دوره‏اي، به وظيفه خود در مقابل خالق يكتا عمل كرده و مستحق مدح و ستايش شده‏اند و در دوره‏اي ديگر، با سركشي، طغيان و فسق و فجور رفتار كرده و مستحق مذمت و تنبيه گرديده‏اند.
     برخي از عواملي كه موجب برتري قوم بني‏اسرائيل در زمان خودشان شده بود، عبارت‏اند از:
     1 . اين قوم قرن‏ها سنن اجدادي خود را در سرزمين مصر حفظ و بر دين حق زندگي مي‏كردند و به خاطر اعتقادشان، سال‏هاي طولاني انواع شكنجه، اذيت و آزار را در حكومت فرعون تحمل كردند، امّا از دين و آيين خود دست بر نداشتند.    مكارم شيرازي، تفسير نمونه، ج 1، ص 247.   
    2 . اعطاي كتاب تورات به آنان؛
     3 . دادن مقام حكومت و قضاوت به آنها؛
     4 . برگزيده شدنِ انبياي بسياري از آنان. در روايتي آمده است كه عدد انبياي بني‏اسرائيل بالغ بر هزار نفر مي‏شد.    مرحوم طبرسي، مجمع البيان، ج 3 و 4، تهران: انتشارات ناصرخسرو، بي‏تا ص306.   
    5 . خداوند انواع روزي‏هاي پاكيزه را به آنها عطا فرمود.
     عواملي نيز باعث شد كه مورد غضب و مذمت الهي قرار بگيرند كه به برخي از آنها اشاره مي‏شود:
     1. انحراف از اصل توحيد، بعد از نجات از دست فرعون،(سوره بقره، آيات 51 تا 54).
     2 . سرپيچي از فرمان حضرت موسي(ع) مبني بر شركت در جهاد (سوره مائده، آيه 20).
     3 . آزردن و به قتل رساندن بسياري از پيامبران و رسولان الهي (سوره آل عمران، آيه 21).
     4 . لجاجت، نژادپرستي و يك‏دندگي بني‏اسرائيل تا آن‏جا كه نعمت‏هاي خداوند را به استهزا و تمسخر مي‏گرفتند؛ (سوره بقره، آيه 58 و 59).    تفسير نمونه، ج 21، ص 184 و 247 ـ 267 و 339 ـ 349.   
    از مطالب يادشده معلوم مي‏شود كه اين برتري، دليل برتري آنها بر همه مردم تا قيامت نيست، بلكه مقصود، برتري آنها نسبت به افراد محيط و عصر نزول آيات الهي در زمان حضرت موسي(ع) بوده است؛ زيرا در قرآن مي‏خوانيم:
     كُنْتُمْ خَيْرَ اُمَّةٍ اُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ...    آل عمران 3، آيه 110.        
شما (امت پيامبر اكرم(ص) ) بهترين امتي بوديد كه براي نفع انسان آفريده شده‏ايد... .
     اگر بگوييم برتري بني‏اسرائيل هميشگي است، با اين آيه شريفه و آياتي مانند آن منافات دارد.