تقدير و حتمی شدن خير وشردر شب قدر وارتباط آن با اختیار انسان

سؤال:
تقدير و حتمی شدن خير وشر، طاعت ومعصيت، تنگی و يا وسعت رزق ، تولد و مرگ و غیره در شب قدر برای یکسال آدمی با اختیار انسان چگونه قابل جمع است؟
جواب:
از نظر قرآن کریم انسان در انتخاب و پیمودن راه هدایت یا ضلالت و گمراهی مختار است چنانکه قرآن می فرماید:
إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَ إِمَّا كَفُورًا(انسان:3).
از طرفی تبعات و آثار انتخاب هر یک از دو راه حق و باطل و اعمال براساس آن، مسیر زندگی آینده انسان را ترسیم می کند و سنت الهی در حق او جاری می شود که قرآن کریم می فرماید:
وَ لَن تجَِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَبْدِيلًا(احزاب:62)؛ و تو هرگز سنت خدا را دگرگون نخواهى ديد.
براین اساس در شب قدر با توجه به سنت اختیار و سنت تبعات و آثار انتخاب راه حق و باطل، مسیر یک سال آینده انسان بر اساس گذشته رقم می خورد. ولی با توجه به وجود دری بنام توبه و جبران کاستی های گذشته، و اینکه شب قدر، شب رحمت و مغفرت الهی و بهتر از هزار ماه است می شود با انابه، دست تقدیر الهی قلم عفو بر نواقص گذشته بکشد و آینده ای درخشان برای انسان رقم بخورد اما همین تقدیر حتمی شده در شب قدر، به معنای اجبار در پیمودن مسیر تعیین شده خوب و بد نیست بلکه در طول سال با سنت اختیار قابل تغییر است چنانکه قرآن می فرماید:
يَمْحُواْ اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَ يُثْبِتُ وَ عِندَهُ أُمُّ الْكِتَابِ(رعد:39)؛ خدا هر چه را بخواهد محو يا اثبات مى‏كند، و «امّ الكتاب» (لوح محفوظ) نزد اوست!
ولی با از دست دادن شب توبه، شب رحمت و مغفرتی برتر ار هزارماه، معلوم نیست تا چه اندازه آدمی، موفق به توبه مقبول واعمال صالح پذیرفته شده گردد تا مسیر بد تقدیر شده را عوض کند.