RSS Feed
آرشیو پرسش و پاسخ ها : فقه واحکام > اجتماعی > حق الناس
   


سؤال: سلام گناه لواط با خویشان نزدیک چه حکمی دارد باید حلالیت گرفت حق الناس است تا ابد هردو در جهنم هستند جبران چیست؟ جواب: لواط از گناهان کبیره است که در قرآن و روایات وعده عذاب حتمی برای آن داده شده است فرقی بین خویشان درجه یک و بیگانه ندارد حق الن...
سؤال: اگر محقق از منبع درخصوص فردي که قرار است در مسئوليتي منصوب گردد سئوالاتي نمايد، محقق و منبع مجازند تا چه حد درخصوص مسائل خانوادگي، ارتباطات و ... ورود نمايند؟ جواب: تحقيق در مورد افراد تا تحصيل اطمينان به صلاحيت شخص براي تصدي مسئوليت تا جايي که ج...
سؤال: بنده فردي داراي حبّ و بغض مي‌باشم و مي‌دانم اگر پروندة فلان فرد را ارزيابي نمايم، اين حبّ و بغض اثر مي‌گذارد و از طرفي هم وظيفة سازماني اقتضا مي‌نمايد که اين کار انجام شود و فرد ديگري نيز جهت ارزيابي مکتبي وجود ندارد؛ در چنين شرايطي تکليف چيست؟ جو...
سؤال: آيا کارکنان مجازند تحت عناوين مختلف از قبيل نظارت و يا ... با نام مستعار در شبکه‌ هاي اجتماعي وارد شوند؟ و آيا سازمان مي‌تواند به افراد مجوز چنين ورودي را دهد؟ و درصورت صدور چنين مجوزهايي آيا مجموعه‌هاي نظارتي شرعاً مي‌توانند بر افراد نظارت داشته ب...
سؤال: به نظر مي‌رسد بعضي مسئولان در برخورد با كاركنان متخلف، بررسي لازم را انجام نداده و حکم متناسب با تخلف صادر نمي‌کنند؛ اين امر موجب تضييع حقوق فرد مي‌شود. تكليف مسئولاني كه اجراکنندة تنبيهات هستند چيست؟ جواب: در مواردي که يقين به مغايرت و تخلف حاصل...
سؤال: اگر پيمانکار به دليل مقرون به صرفه نبودن حمل از بردن اموال خود از محل پروژه خودداري کند، تکليف چيست؟ جواب: براساس قوانين و مقررات عمل شود. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صا...
سؤال: محصولات فرهنگي مثل: كتاب، سي دي و... ، كه صاحبان آن حق تكثير نداده‌اند، تكثير آن‌ها چه حكمي دارد؟ فردي كه اين محصولات را از بازار مي‌خرد، آيا نياز به تحقيق از صحت اين شرط دارد؟ محصولات فرهنگي خارجي چطور؟ اگر فردي پس از خريد متوجه شود كه جنس خريداري...
سوال: شخصی محاسبه کرده وبایدمبلغی راخمس بدهد درحال حاضرپول ندارد آیا جایزاست که برای پرداخت خمس وام بردارد؟ جواب: اگر مبلغ خمس را محاسبه کردید و معین شده ولی امکان پرداخت آن را ندارید میتوانید با نماینده یا دفتر مرجع تقلید خود آن را قسط بندی و به تدریج ...
خمس مهریه مهريه به نظر همه‌ي مراجع عظام خمس ندارد؛ و تنها مرجعي که به احتياطِ واجب فرموده اگر از مخارج سالش زياد بيايد خمس دارد، مرحوم آيت الله آقاي بهجت است.
اگر از كسي غيبت كنيم و او هم پشت سر ما سخن بگويد، آيا با هم مساوي هستيم و ديگر گناهي گردن ما نيست؟    پاسخ: اولاً غيبت حق اللّه‏ هم هست. از گناهان كبيره است. بله اگر مفسدهنداشته باشد، انسان بايد از غيبت شونده عذرخواهي كند و حلاليت بطلبد. اما اگر مفسده د...
سوال: لطفا مواردمجازغیبت کردن را مرقوم فرماید؟ جواب: موارد مجازغیبت در مورد ظالم و ستمگر،درمشورت وتحقیق،متجاهر به فسق،پاسخ تهمت وافترا،افشای ظالم،دفع منکر و فساد،نجات جان مؤمن،بدعت‏گزار دردین،شهادت نزد قاضی،ردِّ ادعاى باطل،پرسشگرى واستفتاء
سوال: آیاکسی که شهیدمیشودحق الله وحق الناس اوبخشیده میشود؟رهبری جواب:درمورد حق الله امام باقرفرمود:اولین قطره خون شهید کفاره گناهان اوست مگربدهی ها(حق الناس)که کفاره آن ادای آن است.ولی چه بساخداوند بمصلحت خوددردنیا یا آخرت زمینه بخشش حق الناس شهدا را فر...
فلسفه اينكه در قرآن در مورد نافرماني زن از شوهر به مرد اجازه داده است كه زن را بزند چيست؟ شكي نيست كه زن امانت الهي نزد شوهر و قابل احترام و تكريم است. تحقير، استهزاء، توهين و تنبيه و كتك زدن زن جايز نيست و اگر قرآن مجيد در يك مورد تنبيه زن را جا...
چرا در اسلام تعدد زوجات وجود دارد و چرا اين حق تنها براى مردان است؟ شكى نيست كه جواز چند همسرى با رعايت شرايط آن، يكى از ضروريات فقه اسلام است و شيعه و سنى بر آن اتفاق نظر دارند. اين امر، پيش از اسلام به طور نامحدود در ميان قبايل مختلف، امر عادى بو...
آيا زن مىتواند با استفاده از دارو يا آمپول، از باردار شدن جلوگيرى كند؟ اگر شوهر اجازه ندهد، چه حكمى دارد؟ آيات عظام امام خمينى، بهجت، خامنه‌‏اى، نورى و مكارم: اگر زيان مهمى نداشته باشد و شوهر راضى باشد، اشكال ندارد.(1) آيات عظام تبريزى، وحيد،...
حكم نزديكي از پشت در زماني كه زن حائض است، چيست؟ آيات عظام امام، خامنه‌‏اي، صافي، مكارم و نوري: كراهت شديد دارد. نوري، توضيح ‏المسائل، م 452 ؛ امام و صافي، توضيح ‏المسائل مراجع، م 450 ؛ مكارم، تعليقات علي العروة، احكام الحيض، السابع و خامنه‏‌اي،...
پدرم می خواهد ازدواج کند [1] سلام من مادرم تازه فوت كرده بابام ميگه بايد ازدواج كنم كه من وقتي پير شدم يكي باشه از من نگهداري كنه اين مساله برا ما بچه ها خيلي سخته. ما چطور مي‌تونيم خودمون بااين مساله قانع كنيم و راضي بشيم كه چنين اتفاقي بيوفت...
نظر مراجع در مورد اذن پدر در ازدواج موقت چیست؟ ارسال شده توسط شهر سوال در ۱۳۹۲/۳/۵ - ۶:۲۰ [1] به طور کلی در این که در ازدواج (دائم یا موقت) دختر باکره ای که به حد بلوغ رسیده و رشیده است، یعنی مصلحت خود را تشخیص می دهد، اذن پدر شرط است...
با توجه به کتاب و سنت میدانیم که صله رحم در بدترین شرایط نباید قطع شود، اگر صله رحم با اقوام دور یا نزدیک، موجب تمسخر یا تحقیر و یامواردی از این نوع شود، و اثر منفی داشته باشد، در زندگی آن طرف، آیا این صله رحم جایز است یا خیر؟ درباره اهمیت صله رحم گ...
اگر از کسی غیبت کنیم و او هم پشت سر ما سخن بگوید، آیا با هم مساوی هستیم و دیگر گناهی گردن ما نیست؟ اولاً: غیبت حق اللّه‏ هم هست. از گناهان کبیره است. بله اگر مفسده نداشته باشد، انسان باید از غیبت شونده عذرخواهی کند و حلالیت بطلبد. اما اگر مفسده داشت...
اگر مرد به همسرش بگويد حق رفت و آمد با مادر و خواهر و... را ندارى؛ آيا زن مىتواند آنان را به منزلش دعوت كند؟ همه مراجع: اگر خانه ملك شوهر باشد، زن حق ندارد بدون اجازه او، آنان را به منزل دعوت كند ولى اگر خانه و اثاثيه آن ملك زن باشد، اجازه او لازم ن...
اگر شوهرى، همسرش را از صله رحم - به ويژه ديدار والدين - منع كند، تكليف زن چيست؟ آيا مىتواند بدون اجازه او به ديدن آنان برود؟ همه مراجع: خير، نمى‏تواند بدون اجازه شوهر به ديدار آنان برود و صله رحم منحصر به رفت و آمد نيست بلكه با احوال پرسى و پيغام فر...
آيا زن مىتواند بعد از گذشت چند سال از ازدواج، اجرت كار در منزل را از شوهر مطالبه كند؟ همه مراجع: اگر زن، كار در منزل را به قصد گرفتن اجرت انجام داده و به امر و درخواست شوهر بوده است حق مطالبه اجرت را بر طبق ارزش آن در زمان كار دارد.(1) پى‏نوشت‏ ...
در جايى كه روابط زناشويى(و افراط در آن) براى سلامتى زن ضرر داشته باشد، آيا زن مىتواند تمكين نكند؟ همه مراجع: اگر براى سلامتى زن ضرر داشته باشد، مى‏تواند تمكين نكند.(1) تبصره. هرگاه زن براى عدم تمكين و نزديكى، عذر شرعى (مانند حيض، خطر سلامتى بدن...
مردى فاقد منزل و هرگونه ملكى است؛ ولى در هنگام تعيين مهريه، به دروغ يك دانگ و نيم از منزل مسكونى را مهر زن مىكند و بر اساس آن عقد دائم مىخوانند. تكليف عقد و مهريه چگونه است؟ همه مراجع: در فرض ياد شده، عقد صحيح است ولى مهريه باطل است و اگر شوهر نزديك...
از ساختمان مسجد و حسينيه صداى قرائت قرآن و مراسم عزادارى بسيار بلند پخش مىشود، به طورى كه اين امر منجر به سلب آسايش همسايگان مىشود! ولى مسؤولان و سخنرانان حسينيه، اصرار به ادامه آن دارند؛ تكليف در اين زمينه چيست؟ همه: اگر چه اقامه مراسم و شعائر دينى...
تقلّب در آزمونهايى كه جهت استخدام در مشاغل صورت مىگيرد، در دستمزدها و حقوقهايى كه افراد بعد از تصدى شغل مربوطه دريافت مى كنند، ايجاد شبهه مى كند يا نه؟ همه مراجع (به جز آيت‏الله وحيد): اگر تخصّص و مهارت لازم را براى آن كار دارد و مقررات پس از استخدا...
آيا اهداى خون نياز به اجازه شوهر دارد؟ همه مراجع: در اهداى خون اجازه شوهر لازم نيست ولى براى بيرون رفتن از منزل اجازه او شرط است.(1) پى‏نوشت‏ (1) دفتر همه مراجع.
كپى و تكثير نرم افزار بدون اجازه توليد كننده، چه حكمى دارد؟ آيات عظام امام، تبريزى، سيستانى و صافى: اشكال ندارد.(1) آيات عظام بهجت، خامنه‌‏اى و وحيد: بنابر احتياط واجب بدون اجازه و رضايت توليد كننده اصلى، جايز نيست.(2) آيات عظام فاضل، مكا...
آيا براى نذر اجازه پدر لازم است؟ آيات عظام امام و خامنه‌‏اى: خير، اجازه پدر لازم نيست و او نمى‏تواند فرزند را از نذر منع كند.(1) آيات عظام تبريزى، صافى، فاضل، نورى و وحيد: خير، اجازه پدر لازم نيست ولى اگر پدر از كارى منع كند كه فرزند نذر آن ر...
دانشجويى كه در خود قدرت ادامه تحصيل در مقطع كارشناسى ارشد را مىبيند، چنانچه در امتحان ورودى تقلب كند و علت آن را عدم آماده بودن شرايط روحى و روانى، در آن زمان خاص و اصولاً عدم تبحّر در تستزنى قلمداد كند؛ آيا عمل او جايز است؟ همه مراجع: تقلّب در ام...
آيا گرفتن خسارت ديركرد وام و بدهى توسط بانكها، جنبه شرعى دارد؟ همه مراجع (به جز آيات عظام فاضل، صافى و مكارم): خير، گرفتن خسارت تأخير پرداخت، جايز نيست.(1) آيت‏الله مكارم: جريمه دير كرد اگر به معناى سود اجبارى باشد، جايز نيست ولى اگر جنبه تعز...
ديه جنينى كه به وسيله پزشك سقط مى شود، بر عهده كيست؟ وظيفه پدر و مادرى كه اقدام به چنين كارى كرده اند، چيست؟ همه مراجع: ديه سقط جنين بر عهده قاتل مباشر است و چون اين عمل به وسيله پزشك انجام شده، بر پدر و مادر تكليفى نيست بلكه او ضامن است و اين ديه...
ديه سقط جنين چه مقدار است؟ همه مراجع: ديه براى نطفه، 20 مثقال شرعى طلاى سكه دار براى علقه (خون بسته شده)، 40 مثقال و براى مضغه (پاره گوشت)، 60 مثقال است. اگر استخوان داشته و بدون گوشت باشد، 80 مثقال و اگر گوشت آن را پوشانده و خلقت كامل شده باشد، 10...
سقط جنين نامشروع، چه حكمى دارد؟ همه مراجع: جايز نيست.(1) پى‏نوشت‏ (1) آيت‏الله خامنه‌‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س 1266 آيت‏الله بهجت، استفتاءات پزشكى، سقط جنين، ص 42 آيت‏الله مكارم، استفتاءات، ج 1، س 1498 آيت‏الله سيستانى Sistani.org ،سقط و د...
آيا استفاده از اعضاى بدن شخصى كه دچار مرگ مغزى شده (مانند قلب و دو كليه)، براى نجات جان بيماران ديگر جايز است؟ آيات عظام امام، بهجت، تبريزى، سيستانى، صافى، فاضل و وحيد: در فرضى كه هنوز شخص از دنيا نرفته، استفاده از اعضاى او، قتل نفس محسوب مى‏شود و ...
تدليس چيست؟ «تدليس» در لغت به معناى فريب دادن و نشان دادن چيزى برخلاف واقع است. در اصطلاح، عبارت است از توصيف زن يا مرد به طورى كه موجب اشتباه و فريب خوردن طرف ديگر در امر ازدواج شود مانند نگفتن عيب‏هاى او يا ذكر كردن صفاتى كه او ندارد و به عنوان م...
اگر مالى را از كسى برداشته باشيم و اكنون به او دسترسى نداريم، تكليف چيست؟ آيات عظام امام، بهجت، صافى و نورى: اگر از پيدا كردن صاحبش مأيوس هستيد، بايد آن را با اجازه مجتهد، از طرف صاحبش به فقير صدقه بدهيد.(1) آيات عظام تبريزى، خامنه‏‌اى، سيستان...
اگر ندانيم كه توليد كننده نرم افزار، به كپى و تكثير و استفاده آن رضايت ندارد، تكليف چيست؟ آيات عظام امام، تبريزى، سيستانى و صافى: تكثير و استفاده از آن اشكال ندارد.(1) آيات عظام بهجت، خامنه‌‏اى و وحيد: بنابر احتياط واجب بايد رضايت و اجازه تولي...
آيا پدر مي تواند جهيزيه اى كه به دخترش داده است را پس بگيرد؟ همه مراجع: اگر به دخترش تمليك كرده و يا بخشيده است، نمى‏تواند آن را پس بگيرد.(1) پى‏نوشت‏ (1) آيت الله فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 1643 امام خمينى، تحرير الوسيله، ج 2، كتاب الهبه، ...
اگر زن مهريه خود را - كه در ذمه شوهر است - به او ببخشد بعد پشيمان شود، آيا مىتواند آن را از شوهر طلب كند؟ همه مراجع: اگر مهريه در ذمه شوهر بوده و ابرا كرده (بخشيده) است، نمى‏تواند از او مطالبه كند.(1) پى‏نوشت‏ (1) آيت الله خامنه‌‏اى، استفتا...
خويشاوندانى كه قطع رحم با آنان جايز نيست، چه كسانى اند؟ همه مراجع: ارحام كسانى‏اند كه در مراتب ارث واقع مى‏شوند مانند: پدر، مادر، برادر، خواهر و فرزندان آنان و نيز عمو، عمه، خاله، دايى و فرزندان آنان.(1) پى‏نوشت‏ (1) دفتر همه مراجع.
گاهى در سالن دانشگاه و نمازخانه كفش ها جابه جا مىشود، آيا جايز است به جاى كفشمان كفشى كه باقى مانده برداريم؟ همه مراجع (به جز آيات عظام تبريزى، سيستانى و وحيد): اگر بدانيد كفشى كه برداشته‏ايد، مال كسى است كه كفش شما را برده و راضى است آن را به جاى ...
در دوران كودكى، پولى از كسى برداشته ام و نمى توانم آن را به او بگويم، وظيفه ام چيست؟ آيا مى توانم از طرف او صدقه بدهم؟ همه مراجع: بايد به هر طريقى كه ممكن است، پول را به او برسانيد و لازم نيست بگوييد بابت چه چيز است و حتى مى‏توانيد به وسيله شخص دي...
اگر در گذشته، پولى را از كسى برداشته باشيم و اكنون از دنيا رفته است؛ چگونه آن را جبران كنيم؟ آيات عظام امام، بهجت، صافى و نورى: اگر وارثان او را مى‏شناسيد، بايد به هر طريق ممكن، به آنها برسانيد و اگر از پيدا كردن آنان مأيوسيد، بايد آن را با اجازه ...
كسى كه از شخصى غيبت كرده يا شنيده است، آيا بايد رضايت فرد غيبت شده را به دست آورد؟ همه مراجع: خير، كسب رضايت او واجب نيست ولى بايد از اين گناه توبه كند.(1) پى‏نوشت‏ (1) امام، استفتاءات، ج 2 گناهان كبيره، س 16 و 21 آيت ‏الله فاضل، جامع‏ المسا...
آيا كسى كه از روى عمد و در ملأ عام، روزه خوارى مىكند، تعزير دارد؟ همه: افزون بر قضا و كفّاره، تعزير نيز دارد كه مقدار آن، براى بار اول و دوم 25 تازيانه است و به نظر عده‏اى، اندازه‏اى براى آن مشخص نشده و با نظر و تشخيص حاكم تعيين مى‏گردد. اگر بعد ا...
سقط كردن جنينى كه ناقص الخلقه به دنيا مى آيد، چه حكمى دارد؟ همه مراجع (به جز آيت‏ اللّه فاضل و آيت‏ اللّه مكارم): ناقص بودن بچه مجوز شرعى براى سقط جنين محسوب نمى‏شود.(1) آيت‏ اللّه مكارم: اگر در مراحل ابتدايى جنين باشد و به صورت انسان كامل در...
اگر با آزمايش هاى تخصصى يقين پيدا شود؛ كه جنين بعد از تولد و يا در ماه هاى آخر از دنيا مى رود؛ آيا سقط آن جايز است؟ همه مراجع: خير، جايز نيست.(1) پى‏نوشت‏ (1) آيت‏ اللّه فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 1756 آيت‏ اللّه نورى، استفتاءات، ج 2، س 87...
استفاده دانشجويان از مواد خوراكى ديگران - كه در يخچال مشترك نگه دارى مىشود - چگونه است؟ همه مراجع: استفاده از آنها، بدون اجازه صاحبش جايز نيست.(1) پى‏نوشت‏ (1) دفتر همه مراجع‏
كشيدن كاريكاتور اشخاص، در صورتى كه موجب استهزا و هتك آنان شود، چه حكمى دارد؟ همه مراجع: به طور كلى استهزا و هتك حرمت مؤمن، حرام است.(1) پى ‏نوشت‏ (1) دفتر همه مراجع.
چرا در قوانین اسلام، مرد در مقابل کشتن فرزند خود قصاص نمی شود؟ 1- قصاص تنها مجازات برای قاتل نیست. پس نباید از عدم تحقق قصاص، نتیجه گرفت که قاتل به حال خود رها شده است. اگر پدری قاتل فرزند خود شود، پرداخت دیه و تعزیر و تبعید از موارد مجازات اوست. و ...
آيا زن بايد چهره آرايش كرده خود را از نامحرم بپوشاند؟ همه مراجع به جز آيت الله مكارم{ آري، بايد از نامحرم بپوشاند }آيت الله نوري، استفتاءات، ج‏1، س‏490؛ آيت الله فاضل، جامع‏المسائل، ج‏2، س‏1328؛ آيت الله صافي، جامع‏الاحكام، ج‏2، س‏1682؛ آيت الله خامنه‏...
ناشز و ناشزه به كسي چه گفته ميشود؟ در صورت تحقّق نشوز، وظيفه طرف مقابل در اين زمينه چيست؟ «ناشز» و «ناشزه» به مرد يا زني گفته مي‏شود كه حقوق واجب و وظايف شرعي را نسبت به همسرش رعايت نكند هرگاه نشوز و نافرماني، از سوي زن باشد، مرد مي‏تواند زمينه آن ر...
باگناه جنسی چه کنم؟ هشت ماه پیش با دختری تو محل کارم آشنا شدم من 24 سالمه و ایشون 28 ،اولش علاقه ای نبود ولی بعد ازچندین جلسه صحبت کردن و دونستن خصوصیات همدیگه و طرز فکرامون به هم علاقه مند شدیم طوری که همه زندگیم شده بود.تو کارم پیشرفت داشتم هر کار...
اگر ما در ماه مبارك رمضان تمام ثوابهايي كه بوده مثل نماز شب ومستحبات را انجام دادهايم بعد از ماه رمضان يك غيبتي بكنيم و بعد از آن طرف معذرت خواهي نكنيم، آيا تمام ثوابهايي كه در ماه مبارك رمضان انجام دادهايم،براي طرف مقابل مينويسند؟ خير، به اين صو...
گاهي مادرم پشت سر ديگران با من درد دل ميكند از بعضي بد ميگويد، و اگر اين كار را نكند، به وضعيت روحي بدي مبتلا ميشود. ما بايد چه كاري انجام بدهيم؟ غيبت معنايش همين است كه انسان دنبال ديگران سخني بگويد كه اگر جلويش گفته شود خوشش نيايد، حالا چه براي سرگرم...
براي مردگان چه اعمالي را انجام دهيم؟ پاسخ: با توجه به اهميت و خطر حق الناس، روشن است اولين و مهمترين كاري كه بايد براي متوفي انجام داد پرداخت ديون و حقوقي است كه جنبه حق الناس دارد و بر گردن او مي‏باشد. و در درجه دوم بايد آنچه كه جنبه حق اللّه دارد و او...
استفاده از پول پدر كه از راه ربا در آمدش مي باشد براي تحصيل و ازدواج چگونه است؟ در مورد كسب پدرتان، از نامه شما در نيافتيم كه آيا پدر شما پول به ربا مى‏دهد و يا اين‏كه با استفاده از پولى‏كه به صورت ربوى قرض كرده، كارمى‏كند. اگر صورت اول باشد و درآمد ايش...
سوال: اينجانب ژتون هاي غذا را كه تاريخش گذشته و پولش را داده ام دستكاري نموده و تاريخش را عوض مي كنم آيا اين كار جايز است؟ پاسخ :عمل بر خلاف مقررات دانشگاه جايز نيست به علاوه ممکن است با این کار حق کس دیگری ضایع شود و حق الناس به گردن شما بیاید. بنابرین...
سوال :مهريه ميت به چه كساني مي رسد؟ مهریه مانند دیگر حقوق مالی به ارث می رسد، اگر زن در دوران زندگی مهریه خود را نگرفته و نبخشیده باشد،پرداخت این حق مالی بر عهده شوهر است و در صورتی که زن فوت کند این حق به ورثه او می رسد. ولی باید توجه داشت که یکی از ور...
سوال :آيا تعيين مهريه در ازدواج موقت لازم است؟ پاسخ :از اركان عقد موقت ذكر مهريه و تعيين مدت است و بدون اينها عقد صحيح نيست.
سلام؛ همسر من خیلی به درس و دانشگاه علاقه دارد ولی من دوست ندارم به دانشگاه برود، فکر میکنم اگر خانه دار باشد بهتر دوستش دارم. ولی چه کنم که زیاد علاقه دارد؟ دوست ندارم ناراحتش کنم چگونه به او بفهمانم؟ لطفأ راهنمایی کنید. سلام دوست عزیز؛ درس خوندن خانم ه...
به چه دلیل استفاده از فیس بوک را بزرگان ممنوع کرده اند؟ دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدّظلّه) استفتاء در رابطه با دليل حرمت اشتراك در فيس بوك را منتشر کرد. به گزارش حوزه احزاب باشگاه خبرنگاران، دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدّظلّه) استفتاء د...
چرا بعضی زنان مردان را اذیت میکنند و با وجود علاقه میگویند دوستت ندارم؟ با سلام؛ بعضی اختلالات رفتاری در افراد سبب می‌شود که قادر نباشند محبت و علاقه خود را نسبت به اطرافیان و کسانی که دوستشان دارند ابراز کنند این اختلال گاهی بدلائل اخلاقی و آسیبهای دورا...
از شوهر و بچهام به دلیل تحصیل دورم، چکار کنم بینمان سردی پیش نیاید؟ سلام خواهر گرامی خیلی اشتباه بزرگیه که یک زن که وظیفه اصلیش مدیریت خانه وتربیت فرزنده خودش رو برای تحصیل که خیلی برای ایشون لازم و ضروری نیست به زحمت ومشقت میندازه ودوری از همسر و فرزندش ...
درختان میوه ای که صاحبانشان میوه آنرا نمی چینند، در صورتیکه ما میوه آنرا بچینیم و در اثر همین، برخی میوه ها به زمین بریزند و خراب شوند، حکم آن چیست؟ بدون اجازه صاحب باغ چیدن حرام است و در صورت اجازه باید مراقب بود که به درختان اسیب وارد نشود ومیوه ها اس...
سلام؛ لطفا راهنماییم کنید که درمقابل فحش و ناسزا و بی احترامیهای شوهرم، چطور برخورد کنم چون قول میدهد تکرار نشود ولی رفته رفته حرمتها رو میشکنه آیا باز هم سکوت کنم یا باهاش برخورد کنم. من ازش طلاق گرفته بودم اما بعداز5 سال باز باهاش ازدواج کردم ولی پشیمون...
سلام؛ یک نفر به اسم اطلاعاتی بودن مزاحم من میشود تهدید میکند و هر روز میاد سر راه من، باید چیکار کنم؟ سلام دوست عزیز؛ با خانواده تون در میان بگذارید که جلویش را بگیرند. این فرد شیاد دروغ می‌گوید. نیروهای اطلاعاتی هرگز اینگونه با کسی تماس نمی‌گیرند یا با ...
آفات زندگی مشترک چیست؟ آفت زندگي مشترك توصیه های زير را براي بقا و دوام زندگي خود به كار ببنديد تا شادي زندگي مشتركتان خيلي زود رنگ نبازد. بنابر این بی توجهی به این امور نیز می‌تواند بعنوان آفت و آسیب زندگی و سعادت خانواده شمرده شود که بطور خلاصه و اجمال...
با سلام؛ من هر چقدر به دوستم میگم چادر بپوش، نمیپوشه، چیکار کنم؟ یکی از دغدغه های خانواده ها ودوستان متدین ، آشنا کردن دختران با حجاب است، در این یادداشت چند پیشنهاد در نظر گرفته شده است که امیدواریم سازنده باشد چرا که به نظر کارشناسان علوم دینی و روانشنا...
سلام؛ مشكل خواهرم تو زندگيش اينه شوهرش آدم پستي است خيلي پول داره اما بخدا از دلش نميشه خرج زن و بچه اش رو بده. ميدونم شايد باورتون نشه يه آدم اينقد بد باشه بخدا پاشو تو خونه ميذاره آرامش هم ميره فقط تمام حرفم با خدا اينه ميدونم بنده هاي خوبي براشون نيستي...
سلام؛ دانشگاهی که من درس میخوانم از لحاظ عفاف و حجاب واقعأ ضعیف است دراین حد که پسر و دختر راحت در دانشگاه بدون هیچ شرم و حیایی رابطه دارند. از من خواسته شده طرحی برای جلوگیری از این کارها ارائه دهم لطفأ طرحی به من بدهید؟ باسلام؛ دوست گرامی بهترین طرح طر...
سلام؛ گاهی بین مادر شوهر و جاریهایم کدورتی پیش میآید که نزد من گلایه آنها را میکند. من نمیخواهم غیبت بشنوم، اما رویم نمیشود به مادر شوهرم چیزی بگویم، اگر بخواهم صلح برقرار شود حرف طرفین باید بشنوم(غیبته)تکلیفم چیست؟ باسلام خواهر گرامی شما خوب میتونی نقش...
سلام؛ آیا جا گرفتن برای دوستانمان درکلاس، کتابخانه و یا جاهای دیگر حق الناس است؟ و آیا گناه دارد؟ باسلام؛ اگر جاگرفتن برای دوستان مستلزم ضایع شدن حقوق دیگران باشد جایز نیست. شما وظیفه ای در قبال دیگران نسبت به آن مکان ندارید.
به همراه داشتن اشیا غصبی در نماز مثلا انگشتر یا ساعت یا... چه حکمی دارد؟ با تشکر فراوان با عرض سلام؛ باید در پاسخ عرض کنم غصب اگر چه حرام است اما همراه داشتن اشیاء غصبی در نماز به نظر اکثر علما مانعی ندارد چرا که تنها با لباس غصبی و بر روی فرش یا مهر غص...
سلام؛ به یک نفر که تهرانه 50هزار تومان بدهکارم هر چی پیگیری کردم که شماره حسابشو بده پول بریزم به حسابش نمیده میگه فقط باید حضوری بیای من یک دختر تنهایم برام امکانپذیر نیست از کرمان برم تهران، چکارکنم؟ میشه کار خیر بجاش انجام بدم؟ با عرض سلام خیر شما اجاز...
باسلام آيا ازدواج موقت اصلا خوب است يانه؟ باوجود همسراول صلاح است يا نه؟ درصورت دلبستگي به زني كه همسر خودرا ازدست داده و خانواده خوبي هست راه چاره چيست؟ با عرض سلام ازدواج موقت اگر چه مستحب است اما بستگی به شرائط افراد نیز دارد و لذا این سنت حسنه گاهی ب...
سؤال: گاهي از فيش حقوقي کارکنان مبالغي مجهول كسر مي‌گردد و مسئولان مربوط دراين‌خصوص پاسخ قانع‌كننده‌اي به کارکنان ارائه نمي‌دهند. اين موضوع چه حكمي دارد؟ جواب: کسر مبالغ مجهول از حقوق و مزاياي رسمي کارکنان بدون هماهنگي با آنان جايز نيست، مگرآنکه سازمان...
سلام اگرخانمي به علت خست همسر دردادن نفقه، بي اجازه ازجيب همسرش پول بردارد، دزدي محسوب مي شود؟ اگرشوهر بدون اطلاع زنش از پولي كه زن پس اندازكرده بردارد، چطور؟ با عرض سلام تصرف در اموال دیگران بدون اجازه آنان جائز نیست و غصب محسوب می شود(چه زن و په شوهر چ...
سؤال: بر روي بعضي نوارهاي قرآن و تواشيح عبارت «حقوق تكثير محفوظ است» نوشته شده است، آيا در اين صورت جايز است آن‌ها را تكثير کرده، در اختيار ديگران قرار دهند؟ جواب: احوط اين است كه از ناشر اصلي براي تكثير نوارها و نسخه‌برداري از آن‌ها اجازه گرفته شود. ...
سؤال: با توجه به اينکه برخي شرکت‌ها و مؤسسات فرهنگي که سي‌دي‌هاي گوناگوني توليد و توزيع مي‌کنند و اعلام مي‌کنند که رايت و تکثير اين سي‌ دي ممنوع است و ازنظر شرعي اشکال دارد، ولي به دستور مسئول ما اين سي‌دي‌ها براي استفادة برادران بدون اجازة آن مؤسسه‌ها ر...
سؤال: گاهي براي افراد به دليل تخلفات گزارش‌شده توسط مراجع نظارتي حکمي يا تنبيهي در نظر گرفته مي‌شود و ما مجبوريم اين حکم را جاري سازيم؛ درحالي‌که يا علم داريم اين گزارش کذب است و يا حداقل آن گزارش براي ما اثبات نشده و ما اطمينان قلبي به تخلف فرد نداريم. ...
سؤال: آيا چاپ كتاب بدون اجازة صاحب آن و با وجود عبارت «حقوق چاپ براي مؤلف محفوظ است»، جايز است؟ جواب: احوط اين است كه حقوق مؤلف و ناشر با كسب اجازه از آنان براي تجديد چاپ، رعايت شود. منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشا...
سؤال: آيا جايز است مؤلفان و مترجمان و صاحبان آثار هنري مبلغي را دربرابر زحماتشان يا براي حق تأليف درمقابل تلاش و وقت و مالي كه براي انجام آن كار صرف كرده‌اند، تقاضا کنند؟ جواب: آنان حق دارند در برابر واگذاري نسخة اوّل يا اصلي اثر علمي و هنري خود به ناش...
سؤال: تجديد چاپ كتاب‌ها و مقاله‌هايي كه از خارج وارد شده است يا در داخل جمهوري اسلامي چاپ مي‌شوند، بدون اجازة ناشران آن‌ها چه حكمي دارد؟ جواب: مسئلة تجديد چاپ كتاب‌هايي كه در خارج از جمهوري اسلامي منتشر شده‌اند يا تصويربرداري به روش افست از آن‌ها، تابع...
سؤال: اگر مؤلف يا مترجم يا هنرمند در برابر چاپ اول اثر خود مبلغي را دريافت كند و درعين‌حال براي خود حقي در قبال چاپ‌هاي بعدي شرط كند، آيا مي‌تواند در چاپ‌هاي بعدي حق خود را از ناشر مطالبه کند؟ دريافت اين مبلغ چه حكمي دارد؟ جواب: درصورتي‌كه در ضمن قرارد...
سؤال: 2. آيا مي‌توان سي‌ دي رايتي را رايت كرد و از آن استفاده برد؟ جواب: شكستن قفل سي‌دي و تكثير آن، بدون اجازة ناشر اصلي آن، بنا براحتياط جايز نيست و استفاده و خريدوفروش سي‌دي تكثيرشدة بدون اجازة ناشر اصلي نيز همين حکم را دارد. منبع: کتاب احکام فرهن...
سؤال: گاهي بعضي از نيروهاي امنيتي ورود به بعضي از مراكز و نفوذ در گروه‌ها را براي كشف مراكز فساد و گروه‌هاي تروريستي ضروري مي‏دانند، همان‌گونه كه روش‌هاي تجسّس و تحقيق نيز همين را اقتضا مي‏كنند، اين كار ازنظر شرعي چه حكمي دارد؟ جواب: اگر با اجازة مسئول...
سؤال: برخي اقدام به شكستن قفل سي‌دي‌ها كرده، آن‌ها را به‌صورت رايتي و با قيمت بسيار نازل عرضه مي‌كنند، استفاده از چنين سي‌ دي‌هايي چه حكمي دارد؟ جواب: شكستن قفل سي‌دي و تكثير آن، بدون اجازة ناشر اصلي آن، بنا براحتياط جايز نيست و استفاده و خريدوفروش سي‌...
سؤال: برخي اشخاص، درخواست تصويربرداري از کتابي مي‌کنند و صاحب مغازه كه از مؤمنان است، تشخيص مي‌دهد كه كتاب يا اوراق و يا مجلة يادشده براي همة مؤمنان سودمند مي‌باشد، آيا جايز است بدون اجازة صاحب كتاب از آن‌ها تصوير برداري كند و آيا اگر بداند كه صاحب كتاب ...
سؤال: آيا نسخه‌ برداري از نوارهاي كامپيوتري (Disk) جايز است؟ بر فرض حرمت، آيا اين حكم مختص نوارهايي است كه در ايران تدوين شده‌اند يا شامل نوارهاي بيگانه نيز مي‌شود؟ با علم به اينکه بعضي از ديسك‌ هاي كامپيوتري با توجه به اهميت محتواي آن‌ها، بسيار گران‌ به...
سؤال: افرادي كه كارشان مستند‌سازي است، به‌ويژه در بحث ناهنجاري‌هاي فرهنگي و اجتماعي مثل دانشگاه‌ها، مراكز خدماتي و... مجازند تصوير افراد را به‌عنوان سند بدون اجازة آنها نشر دهند؟ جواب: اگر به قصد ريبه نباشد و مقدمة ورود به حرام نشود و مفسده‌اي، مثل آبرو...
سؤال: انجام کار شخصي مثل جابجايي پول و اقساط با اينترنت اداري جايز است؟ جواب: در صورت ضرورت و با جبران هزينه، بلامانع است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: تدبيرهاي فرماندهي براي عزل و نصب‌ها يا مأموريت‌ها در يگان‌هاي نظامي، گاهي سليقه‌اي است يا مقررات سريع تغيير مي‌كند. آيا ذي‌نفعان و متضرران حق پرداخت هزينه، جبران يا دريافت هزينة اضافي دارند؟ جواب: درصورتي که برابر مقررات بوده، حقي برعهدة کسي نيست...
سؤال: حکم هدايايي که پيمانکاران در ايام سال به مديران و کارکنان کارفرما متناسب با نوع مسئوليت آن‌ها اهدا مي‌کنند چيست؟ جواب: در صورتي که مصداق رشوه نباشد، جايز است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه ...
سؤال: در پروژه‌هاي‌ قرارگاه خاتم مؤسسات حقيقي و حقوقي به‌عنوان معارض پروژه مطرح مي‌شوند. آيا مدير پروژه مي‌تواند هديه‌هايي از قبيل زمين بيت‌المال را جهت متقاعد کردن آن‌ها اهدا نمايد؟ جواب: دادن هرگونه مال نقدي و غيرنقدي از امکانات سازمان تحت هر عنوان ب...
سؤال: در نظارت ستادي که گاهي راننده، پايور مي‌باشد، پس از اتمام زمان مأموريتْ همکاران را به منزلشان مي‌رساند و خودش ديرتر از نفر اول به منزل مي‌رسد. آيا حق رانندگي يا اضافه‌کاري به او تعلق مي‌گيرد؟ جواب: تابع قوانين و مقررات سازمان است. منبع: جزوه احک...
سؤال: در پروژه‌هاي قرارگاه به‌وفور از بيت‌المال به کارفرما و مشاور کارفرما خدماتي داده مي‌شود و توجيه مي‌کنند که اگر يک ريال هزينه کنيم، چندين برابر به دست مي‌آوريم. با توجه به اينکه هر دو هزينه از بيت‌المال است اما انجام مي‌شود، تکليف چيست؟ جواب: دادن...
سؤال: ارزيابي رفتار و گفتار کارکنان به‌وسيلة همکاران براي وضعيت‌سنجي ميزان موفقيت سازمان در تأثيرگذاري از طريق اجراي برنامة سالانه چه حکمي دارد؟ جواب: اگر بر طبق قوانين و مقررات انجام بگيرد، اشکال ندارد؛ ولي بررسي اعمال افراد خارج از حدود و ضوابط قانون...
سؤال: بعضي از افراد در نيروهاي مسلح در جايگاه مصوب مشغول به خدمت هستند؛ اما به تناسب جايگاه، فعاليت و تلاش مؤثر ندارند، اين موضوع چه حکمي دارد؟ جواب: کوتاهي در فعاليت و تلاش متناسب با جايگاه و مأموريت واگذاري ضمان شرعي و قانوني دارد. منبع: جزوه احکام ...
سؤال: خريد سي‌ دي‌ هاي رايت‌ شده كه سازندة آن حكم به غير قانوني بودن رايت آن داده است، چيست؟ جواب: بنا بر احتياط واجب، در نسخه‌برداري و تكثير آن بايد حقوق صاحبانشان كسب اجازه از آنان رعايت شود. منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس فتاوای امام خامن...
سؤال: آيا ناهماهنگي بين حوزة نمايندگي و ساحفا در انتصاب مديران، بدون استعلام امنيتي و مكتبي موجب ضمان است؟ جواب: ناهماهنگي بين دو حوزة (نمايندگي و حفا) اگر موجب اخلال در امور و خسارت بر سازمان گردد جايز نيست و اگر اين امر موجب تضييع حقوق فرد يا سازمان ...
سؤال: بعضي از مواقع در بازرسي‌هاي نظارتي براي جلوگيري از ورود هرگونه اشياي ممنوعه به داخل مجموعه‌هاي نظامي، کمد لباس سربازان مورد بازرسي غيرمترقبه قرار مي‌گيرد؛ اين نوع تفتيش وسايل شخصي سربازان چه حکمي دارد؟ جواب: درصورت اقتضاي مصلحت اهم و حکم قاضي، اش...
سؤال: در قرارداد پيمانکاري، هيچ‌گونه زماني بابت تعيين نحوة پرداخت در صورت وضعيت‌ها مشخّص نمي‌شود و در صورت تعيين نيز به آن عمل نمي‌شود. اين موضوع براي پيمانکار خسارت در پي دارد. اين اقدام شرعاً چه حکمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ ...
سؤال: حکم فقهي بررسي و بازديد غيرمترقبه تلفن همراه و... دانشجويان و پايوران چيست؟ جواب: اين کار ورود به حريم خصوصي افراد محسوب شده، بدون حکم قاضي جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه ع...
سؤال: تهية اوراقي که به نام ارمغان بهزيستي ميان مردم منتشر مي‏شود و پرداخت پول براي آنها و شرکت در قرعه‏کشي اين برگه‏ها، چه حکمي‏دارد؟ جواب: توزيع و نشر اوراق جمع‏آوري تبرّعات از مردم، براي صرف آن در امور خيريه و تشويق و ترغيب متبرّعين با قيد قرعه، منع ...
سؤال: قريب سه‌سال حقوق ماهيانه و پاداش را دريافت داشته ‏ام، ولي عرفاً و قانوناً سالي يك‌ماه حقوق به نام سنوات خدمت نيز به كارمند پرداخت مي ‏شود. آيا شرعاً اين مبلغ قابل پرداخت است يا خير؟ جواب: اگر متعارف و قانوني باشد گرفتن آن مانع ندارد. منبع: جزوه ...
سؤال: مسئولان تأييد صلاحيت و بازرسي بعد از تحقيق و بررسي، با توجه به مستندات موجود، حکم به عدم صلاحيت فرد براي تصدي مسئوليت مي‌دهند، اما بعدها ثابت مي‌شود او فردي شايسته و مناسب بوده است؛ دراين‌صورت، حکم حقوق تضييع‌ شدة فرد چيست؟ جواب: ملاک در انتصابات...
سؤال: گاهي اوقات به‌خاطر حساسيت يک پست و جايگاه خطير آن، لازم است زندگي فردي و برخي اطلاعات شخصي افراد مورد تحقيق قرار گيرد؛ آيا چنين کاري به‌لحاظ شرعي مجاز است؟ حد و مرز آن تا کجاست؟ جواب: اين امر نمي‌تواند مجوزي براي تفحص در امور شخصي و زندگي خصوص...
سؤال: منابع در تحقيقات براي امور انتصابات يا ترفيعات و ... بايد داراي چه شرايطي باشند تا سخن آنان مورد پذيرش واقع گردد؟ جواب: منابع در تحقيقات بايد از افراد مورد اطمينان، متدين، آگاه و داراي تشخيص درست باشند و چنانچه مقررات سازماني شرايط منابع تحقيق را...
سؤال: آيا سازمان مي‌تواند در مواردي چون تشخيص صلاحيت شغلي و شخصيت افراد، يا ارزيابي عملکرد فرد يا رده و... از ناظران و بازرسان مخفي استفاده کند؟ جواب: با رعايت مقررات مربوط، اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ ا...
سؤال: اگر فردي به وظايف خود دربارة تحقيق و تفحص در امر انتصاب عمل کند، تا جايي که براي او يقين حاصل شود که اين فرد براي تصدي مسئوليت مناسب‌ترين گزينه است و او را معرفي کند، اما بعد از مدتي روشن شود که تحقيقات درست نبوده و وي صلاحيت تصدي اين پست را نداشته...
سؤال: در بازرسي‌هاي نوبه‌اي، برخي کارکنان با انجام اقدامات فريبنده، تصوير بسيار مطلوبي ارائه مي‌کنند و بازرس هم براساس ظواهر، گزارش را به رده‌هاي مافوق ارسال مي‌کند و رده يا فرد مورد نظر تشويق مي‌شود. حال سؤال اين است، حقوق تضييع‌شده در اين مورد برعهدة ک...
روی سی دی آموزشی نوشته رایت حرام است. دوستم واسه خودش رایت کرده چون مرجع تقلیدش گفته جایزنیست حالااگه من ازروسی دی دوستم رایت کنم یانکته برداری کنم اشکال داره؟مقلدمکارم هستم.ممنون اگر صاحبان نرم افزار اجازه رایت سی دی را نداده باشند کپی کردن جایز نیست...
سؤال: در حوزة انتصاب مديران، محقق تا چه ميزان مي‌تواند تحقيق و تجسس نمايد؟ جواب: تحقيق در مورد افراد تا تحصيل اطمينان به صلاحيت شخص براي تصدي مسئوليت تا جايي که جنبة تجسس در احوال شخصي افراد پيدا نکند، اشکال ندارد. منبع:جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر ا...
سؤال: گاهي اوقات مسئولان تأييد صلاحيت و بازرسي براي تحقيقات دربارة همكاران، مراجعه مي‌كنند؛ اگر واقعيت را بگوييم همكار متضرر مي‌گردد، دراين‌صورت، تکليف ما چيست؟ جواب: پاسخ‌گويي در چهارچوب مقررات قانوني و شرعي براي کشف حقيقت نه‌تنها اشکال ندارد، بلکه گا...
سؤال: گاهي منبع تحقيق موضوعي خاص را درخصوص فرد مورد تحقيق بيان مي‌کند که درجهت تحقيقات کاربرد ندارد، شنيدن اين موضوع چه حکمي دارد؟ و آيا مي‌توان از آن در ارزيابي استفاده کرد؟ جواب: حدود و چهارچوب تحقيقات را قوانين و مقررات مربوط معين کرده است و تخطي از...
سئوال : خمس دیه ؟ جواب : دیه در فقه به سه دسته تقسيم شده. ديه‌ي نفس، ديه‌ي اعضاء و ديه‌ي منافع. اما ديه‌ي اعضاء و منافع ، همه‌ي مراجع عظام جز حضرت آيت الله بهجت قائل‌اند که خمس ندارد. حضرت آيت الله بهجت قائل‌اند به اين که اگر در بين سال صرف در مؤونه‌ي ز...
سوال: در مأموريت‌هاي استاني جهت محافظت از جان شخصيت‌ها ناچار به تخلية خانه‌هاي شخصي در اطراف محل استقرار وي هستيم که تا 48 ساعت نمي‌توانند از منزل خويش استفاده کنند. اين امر از جهت شرعي چه حکمي دارد و چه بايد کرد؟ جواب: در اين‌گونه برنامه‌ها حتي‌المقد...
ایا شخصی که دزدی میکند یا کاری مشابه ان ، اگر صحبت این شخص در جایی شود این کار از مصادیق غیبت محسوب میشود ؟ اگر کسی بخاطر گناهان وفسق مشهور به گناه و یا مثلا دزدی باشد یعنی همه اون فرد رو بعنوان دزد میشناسند و شهرت به فسق و دزدی دارد غیبت محسوب نمیشو...
سوال: در مواردي که مراسم مهمي برگزار مي‌شود، از افرادي براي پوشش نقاط مشرف استفاده مي‌گردد که بالاي پشت‌بام قرار مي‌گيرند که تيم رصد امکان ديدن زنان و دختران در لباس خانگي مي‌شود. حکم آن چيست؟ جواب: بايد به همسايگان اطلاع داده شود و مأمور نيز مکلّف اس...
سؤال: گاهي اوقات مسئولان تحقيق منابعي براي تحقيق انتخاب مي‌کنند که رابطة خوبي با فرد مورد تحقيق ندارند و اين امر در انعکاس موارد بررسي تأثير منفي مي‌گذارد. سؤال اين است که آيا مسئولان و متوليان امر تحقيق در انتخاب منابع تحقيق براي اموري همچون انتصابات و ...
سؤال: آيا کميت در تحقيقات مربوط به احراز صلاحيت افراد براي تصدي مسئوليت‌ها، شرعاً شرط شده است؟ جواب: ميزان و ملاک در تحقيقات، حصول اطمينان است؛ اما تخطي از قوانين و تفحص در امور شخصي افراد جايز نيست. منبع:جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام...
سؤال: شخصي تخلف انضباطي كه نوعاً در آيين‌نامة انضباطي درج گرديده، مرتكب شده است. آيا ما مجاز هستيم به سليقه يا صلاح‌ديد خود و با تخفيف با او برخورد كنيم؟ جواب: برابر مقررات، برخورد با تخلف با فرماندهان است و ملاک تصميم [شخص] فرمانده است. منبع: جزوه...
سؤال: آيا جايز است كارمندان در ادارهها و مؤسسات دولتي اقامة نماز جماعت داشته باشند و مجالس عزاداري برپا كنند؟ جواب: اقامة نماز و بيان احكام و معارف و امثال آن در هنگام اجتماع براي نماز در خصوص ماه مبارك رمضان و ديگر ايام‌الله مانع ندارد؛ مشروط بر اينكه...
سؤال: گاهي اوقات براي شخص ما ثابت مي‌شود که در بررسي‌هايي که توسط نظارت و بازرسي صورت گرفته است، قانوني عمل نشده است؛ مثلاً فرد بي‌گناهي، مقصر يا حق مظلومي ضايع شده است و مواردي ازاين‌قبيل. پيروي از اين تصميمات براي شخص ما که آگاه به مسئله بوديم، چه حکمي...
سؤال: احضار کارکنان در روزهاي تعطيل و درخواست براي اضافه‌كاري آنها پس از وقت اداري بدون پرداخت هيچ‌گونه مزايا چه حكمي دارد؟ جواب: اگر خدمت کارکنان به‌صورت شيفت باشد اضافه‌کار تعلق نمي‌گيرد هرچند در روزهاي تعطيل باشد؛ اما چنانچه خدمت همه‌روزه است، احضا...
سؤال: تأخير در صدور تأييديه‌هاي مکتبي و ساير امور اداري مربوط به انتصابات که در آن احتمال تضييع حقوق فرد يا سازمان متصور است، چه حکمي دارد؟ جواب: اگر تأخيرعمدي و از روي بي‌تفاوتي و سهل‌انگاري صورت گيرد و موجب تضييع حقوق قانوني کارکنان گردد، جايز نيست و...
سؤال: از يگاني بازرسي به عمل مي‌آيد؛ و سپس بازرسي مبلغي را به عنوان تشويقي به فرمانده يگان مي‌دهد. فرمانده يگان آن را بين چند نفر از دوستان خود براساس سليقه تقسيم مي‌نمايد و شخصي که سزاوار است بي‌نصيب مي‌ماند، حکم آن براي کسي که پول را دريافت مي‌نمايد و ...
سؤال: پرداخت اضافه‌كاري توسط امور مالي هر سه ماه يك‌بار صورت مي‌گيرد،آيا اين تأخير چندماهه ضمان‌آور نيست؟ حكم چيست؟ جواب: چنانچه تخلف از ضوابط و مقررات باشد تأخير جايز نيست اما اگر مطابق ضوابط و مقررات باشد اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس ...
سؤال: گاهي اوقات مسئولان تحقيق، منابعي براي تحقيق انتخاب مي‌کنند که رابطة خوبي با فرد مورد تحقيق ندارند و اين امر در انعکاس موارد بررسي تأثير منفي مي‌گذارد. سؤال اين است که آيا مسئولان و متوليان امر تحقيق در انتخاب منابع تحقيق براي اموري همچون انتصابات و...
سؤال: اگر در فرماندهي يا نمايندگي تبعيض و بي‌ عدالتي مشاهده گردد، تكليف كاركنان چيست؟ جواب: اگر يقين به وقوع تبعيض دارد و شرايط امربه‌معروف و نهي‌ازمنکر وجود دارد، اقدام نمايند و درصورت نياز به مافوق گزارش شود. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس...
سؤال: آيا ردّ مدير انتخابي فرماندهان توسط بازرسي شرعاً و قانوناً جايز است؟ جواب: اگر در چهارچوب ضوابط و مقررات و در حيطة اختيار سازماني‌اش باشد، اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه ...
سوال: در کار حفاظت از شخصيت افراد ضعيفي حضور دارند که براثر ازدحام و هجوم جمعيت ضرر وزيان مي‌بينند. چه کسي ضامن است؟ جواب: در انجام وظايف سازماني بايد از هرگونه فعل حرام مثل آزار و ضرر به مردم پرهيز شود، مگر در مواقع اضطراري که در اين فرض نيز ضرر و زي...
سؤال: اگر زدن ترقّه يا استفاده از مواد منفجره در برخي مناسبت‌ها موجب ترس و سقط جنين يا ناراحتي اعصاب‌وروان افراد يا خسارت مالي شود، چه صورت دارد و آيا شخص دربارة خسارت مالي و جاني و روحي و رواني افراد ضامن است؟ جواب: در فرض سؤال جايز نيست و موجب ضمان اس...
سوال: اگر کارت شارژ اتاق هتل پيش ما جا بماند، چه حکمي دارد؟ مقرر بوده به هتل برگرديم کارت تحويل شود، اما ميسر نشده است؟ جواب: بايد بر گردانده شود، يا رضايت صاحب هتل جلب گردد. منبع : جزوه حفاظت از شخصيت‌ها، اماکن، فرودگاه‌ها و امنيت هوايي : بر اساس ف...
سؤال: حكم محققي كه در رابطه با كسي تحقيق انجام مي‌دهد؛ اما براي صحت و سقم گزارش جمع‌آوري‌شده تلاش و تحقيق نمي‌كند و با همان قضاوت مي‌نمايد، چيست؟ جواب: قصور در انجام مأموريت کرده است و درصورت تضييع حق‌الناس يا بيت‌المال، موجب ضمان است. منبع: جزوه احکا...
سؤال: گاه در مراكز زيارتي و سياحتي مقداري لوازم و وسائل شخصي افراد و خانوادة آنان، اعم از نقدي و غيرنقدي باقي مي‌ماند و مدت زيادي نيز از آن مي‌گذرد و بر حسب صورت‌جلسه مبلغ چشمگيري مي‌شود.‌ لطفاً بفرماييد تكليف شرعي ما چيست؟ جواب: درصورت اعلام در اماكن م...
سوال: شکستن و مفقود کردن غير عمد اشيا (گران‌قيمت و ارزان‌قيمت) در کشور کفار چه حکمي دارد؟ جواب: در فرض غير عمدي بودن مرتکب حرام نشده‌، ولي موجب ضمان است. منبع : جزوه حفاظت از شخصيت‌ها، اماکن، فرودگاه‌ها و امنيت هوايي : بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/...
سؤال: اعمال سليقه، ازنظر دستورها و اقدامات اجرايي، در نظارت و بازرسي چه حكمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: گاهي مقام مسئولي مبادرت به پيشنهاد مسئوليت براي فردي مي‌نمايد، اما مسئول پيشنهاددهنده بنا به دلايلي به‌صورت شفاهي به مديريت انتصابات اعلام مي‌نمايد، فعلاً از صدور حکم خودداري گردد، درحالي‌که فرد پيشنهادي در جايگاه مورد استعلام به‌کارگيري شده و منتظ...
سؤال: در بازرسي از برنامه‌ها، با چشم‌پوشي از معايب، نمره‌اي غيرواقعي مي‌دهيم، حكم آن چيست؟ جواب: در بازرسي چشم‌پوشي از معايب و نمره و گزارش غيرواقعي دادن جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژ...
.در صورتی که ما مال خریداری بکنیم ودر زمان خریدن آگاه به دوزدی بودن مال نداشته باشیم وبعد از مصرف مال خریداری شده بدانیم مال دزدی است چه حکمی دارد؟(مرجع تقلیدمقام معظم رهبری ) خرید مال دزدی جایز نیست و خریدار مالک آن مال نمیشود و در صورت جهل به دزدی ب...
سؤال: تجديد چاپ كتاب‌ها و مقاله‌هايي كه از خارج وارد شده است يا در داخل جمهوري اسلامي چاپ مي‌شوند، بدون اجازة ناشران آنها چه حكمي دارد؟ جواب: مسئلة تجديد چاپ كتاب‌هايي كه در خارج از جمهوري اسلامي منتشر شده‌اند يا تصويربرداري به روش افست از آنها، تابع قر...
سؤال: اگر مصنف و مؤلف در اجازة چاپ اول چيزي دربارة چاپ‌هاي بعدي ذكر نكرده باشند، آيا جايز است ناشر بدون كسب اجازة مجدد و پرداخت مبلغي به آنان مبادرت به تجديد چاپ کند؟ جواب: اگر قراردادي كه دربارة اجازه چاپ ميان آنان منعقد شده است، فقط دربارة چاپ اول باش...
سوال: برخي يگان‌هاي نظامي دولت به دليل مشكلات مالي، هزينه آب بهاي مصرفي خود را به سازمان آب و فاضلاب نمي‌پردازند و حتي گاهاً آب مصرفي بعضي از يگان‌ها به‌صورت غيرقانوني به شبكه آب متصل است. خواهشمند است بفرماييد آيا با اين آب (كه متعلق به دولت است و ما ني...
سؤال: جابه‌جايي جايگاه حقوقي افراد جهت عدم تضييع حقوق کارکنان به‌دليل نگرفتن درجه يا نداشتن جايگاه چه حکمي دارد؟ جواب: چنانچه اين اقدام براساس قانون و مقررات باشد، اشکال ندارد؛ درغيراين‌صورت، جايز نيست و موجب ضمان است. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/...
سؤال: دو همكار به مأموريت مي‌روند، پس ازانجام مأموريت (چندروزه) درمراجعت يكي ازهمكاران به منزل مي‌رود و دومي جهت گزارش‌دهي و انجام بعضي از كارهاي عقب‌افتاده به محل كار مراجعت كرده تا عصر درمحل كار حضور دارد. اين روز به هردو نفر حقّ مأموريت مي‌دهند، آيا ...
سؤال: برخي اشخاص، درخواست تصويربرداري از کتابي مي‌کنند و صاحب مغازه كه از مؤمنان است، تشخيص مي‌دهد كه كتاب يا اوراق و يا مجلة يادشده براي همة مؤمنان سودمند مي‌باشد، آيا جايز است بدون اجازة صاحب كتاب از آنها تصوير برداري كند و آيا اگر بداند كه صاحب كتاب را...
سؤال: گاهي اوقات بليط هواپيما ساعت مثلاً 23:30 است و يا با تأخير چندساعته و يا بدون تأخير مأمور مثلاً ساعت 20:00 فردا به منزل مي‌رسد، آيا حقّ مأموريت به او تعلق مي‌گيرد يا نه؟ جواب: درصورتي‌که منع قانوني نداشته باشد تعلّق مي‌گيرد. منبع:جزوه احکام مال...
سؤال: بر روي بعضي نوارهاي قرآن و تواشيح عبارت «حقوق تكثير محفوظ است» نوشته شده است، آيا در اين صورت جايز است آنها را تكثير کرده، در اختيار ديگران قرار دهند؟ جواب: احوط اين است كه از ناشر اصلي براي تكثير نوارها و نسخه‌برداري از آنها اجازه گرفته شود. (هما...
سؤال: بعضي از مؤمنان نوارهاي ويدئويي را از ويدئوكلوپ‌ها اجاره مي‌کنند و درصورتي‌كه كاملاً مورد پسند آنان باشد، به سبب اينكه حقوق چاپ نزد بسياري از علما غيرمحفوظ است، بدون كسب اجازه از صاحب مغازه به ضبط و تكثير آن مبادرت مي‌كنند، آيا اين كار جايز است؟ بر ف...
سؤال: اگر صلاحيت يا عدم صلاحيت فردي براي احراز مسئوليتي، احراز نشود، آيا مي‌توان از باب احتياط، رأي به عدم صلاحيت وي داد؟ جواب: حکم به عدم صلاحيت، بايد براساس حجّت شرعي و قانوني باشد؛ لذا در اين موارد مي‌توان اعلام داشت که صلاحيت نامبرده محرز نشده است....
سؤال: آيا نسخه‌برداري از نوارهاي كامپيوتري (Disk) جايز است؟ بر فرض حرمت، آيا اين حكم مختص نوارهايي است كه در ايران تدوين شده‌اند يا شامل نوارهاي بيگانه نيز مي‌شود؟ با علم به اينکه بعضي از ديسك‌هاي كامپيوتري با توجه به اهميت محتواي آنها، بسيار گران‌بها هست...
) سؤال: محصولات فرهنگي مثل: كتاب، سي دي و... ، كه صاحبان آن حق تكثير نداده‌اند، تكثير آنها چه حكمي دارد؟ فردي كه اين محصولات را از بازار مي‌خرد، آيا نياز به تحقيق از صحت اين شرط دارد؟ محصولات فرهنگي خارجي چطور؟ اگر فردي پس از خريد متوجه شود كه جنس خريدا...
سؤال: اگر به علت عدم نظارت و بازرسي به‌موقع و دقيق از عملكرد كاركنان و بخش‌هاي مختلف، افراد يا آن بخش دچار برخي خطاهاي جبران‌ ناپذير شوند، اين امر شرعاً چه حکمي دارد؟ جواب: اگر کوتاهي عمدي باشد، افراد مقصر شرعاً مسئول‌اند. منبع: جزوه احکام نظارت و باز...
سؤال: برخي اقدام به شكستن قفل سي‌دي‌ها كرده، آنها را به‌صورت رايتي و با قيمت بسيار نازل عرضه مي‌كنند. با اين مقدمه، چند سؤال از محضر شريف دارم: * استفاده از چنين سي‌دي‌هايي چه حكمي دارد؟ جواب: شكستن قفل سي‌دي و تكثير آن، بدون اجازة ناشر اصلي آن، بنا ...
سؤال: چندين سال است كه مقداري از اموال مربوط به بيت‌المال نزد من است و اكنون مي‏خواهم خود را برئ الذمه نمايم وظيفة من چيست؟ جواب: اگر آنچه كه از اموال بيت‌المال نزد شماست، از اموال دولتي مختص به ادارة خاصي از اداره‏هاي دولتي باشد بايد در صورت امكان به ...
سؤال: با توجه به پيشرفت علم و تكنولوژي، هرساله برنامه‌هاي كامپيوتري جديدتري وارد بازار مي‌شود كه در مقايسه با برنامه‌هاي قبلي، پيشرفته‌تر و كامل‌ترند. آيا استفاده از سي‌دي‌هاي رايتي قديمي‌تر جايز است؟ جواب: بدون اذن ناشر اصلي اولي، بنا بر احتياط جايز ني...
سؤال: خريد سي‌دي‌هاي رايت‌شده كه سازندة آن حكم به غيرقانوني بودن رايت آن داده است، چيست؟ جواب: بنا بر احتياط واجب، در نسخه‌برداري و تكثير آن بايد حقوق صاحبانشان كسب اجازه از آنان رعايت شود. (استفتا)
سؤال: براي انجام طراحي سيستم‌هاي اپتيكي، به تهية نرم‌افزارهاي طراحي نياز بود. با مشخص‌بودن منابع فروش اين نرم‌افزارها و امكان تهيه و خريد آنها با قيمت اصلي، ما نرم‌افزار مورد نياز خود را به‌صورت قفل‌شكسته و با قيمت كمتر از قيمت اصلي تهيه كرده‌ايم. حكم است...
سؤال: پاداش آخر خدمت خود را به يکي‌از همکارانم دادم تا در قرعه‌کشي واگذاري وسيلةنقليه شرکت نمايد، با اين شرط که اگر برنده شد شريک باشيم. پس‌از آنکه قرعه به نام او درآمد با تمسّک به اينکه خودرو به نام وي درآمده است از دادن حقّ من امتناع مي‌کند، لطفاً حکم ...
سؤال: فردي در نظارت و بازرسي براساس تحقيقات صورت‌گرفته، گزارشي را تهيه مي‌کند و به مراکز بالاتر ارسال مي‌کند تا براساس آن تصميم‌گيري شود. چند سال بعد، متوجه مي‌شود گزارش ارائه‌شده از سوي وي اشتباه بوده و منجر به اتخاذ تصميم اشتباه گشته و حقوق فرد يا سازم...
سؤال: اگر کارشناس کنترل کيفيت رفع عيبي را ضروري بداند، ولي مافوق دستور صرف‌نظر از آن را صادر کند، چه حکمي دارد؟ جواب: براساس قوانين و مقررات عمل شود. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ام...
سؤال: باتوجه‌به امتناع شرکت‌هاي بيمه از پرداخت تمام خسارت به افراد و کارگاه‌هاي زيان‌ديده، جبران مابه‌التفاوت خسارت از راه‌هاي ديگر چه حکمي دارد؟ جواب: براساس قوانين و مقررات عمل شود. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ز...
سؤال: خريد كادو براي ديگر مسئولان بيرون از سازمان با اعتبارات سازماني چه حكمي دارد؟ جواب: اگر مطابق مقررات باشد بلامانع است والاّ جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه ...
سؤال: با توجه‌ به اينکه خطوط لولة احداث‌ شده بنا به دلايل فني و امنيتي تا پانصد متر از هر طرف حريم دارد، ولي کارفرما بيش از هزينة محل عبور لوله را پرداخت نمي‌کند، مسئلة شرعي حريم پرداخت ‌نشده براي سپاه در قبال مردم چيست؟ جواب: بر اساس قوانين و مقررات ع...
سؤال: گرفتن رضايت‌نامة محضري در خصوص عدم دريافت خسارت وارده به فردي که در کارگاه خسارت مي‌بيند چه حکمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: باتوجه‌به مجاورت روستا با مخزن سد و سلب آسايش از اهالي روستا در روند اجرايي سد، شرعاً چه حکمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: آيا شنود ارتباطات منحرف‌کننده يا مسائل غيراخلاقي توسط مأمور جايز است؟ جواب: جايز نيست، مگر آنکه ضرورت آن توسط قاضي شرعي احراز شود و حکم کند. منبع:احکام فقهي جنگ الکترونيک ودفاع سايبري براساس فتاواي امام خامنه‌اي
سؤال: پرداخت مطالبات برخي کارگران يا پيمانکاران قرارگاه به دليل اينکه از مجموعه جدا شده‌اند و به مرور نام و نشاني آن‌ها حذف شده است، ممکن نيست. حکم آن را بيان فرماييد؟ جواب: در صورت فحص و يأس از دسترسي به آنان، رد مظالم داده شود. منبع: جزوه احکام ساز...
سؤال: عدم ثبت صحيح کارکرد افراد که آن‌ها را از رسيدن به حق و حقوقشان منع مي‌کند چه حکمي دارد؟ جواب: جايز نيست و موجب ضمان است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: در عزل و انتصابات سازمان، گاهي قوانين و مقررات رعايت نمي‌شود و روابط بر ضوابط ترجيح داده مي‌شود و انسان‌هايي كه شايسته‌اند به حاشيه مي‌روند، آيا با وجود بي‌عدالتي‌هاي موجود درانتصابات، اطاعت از منتصبين لازم است؟ جواب: هرچند در عزل و نصب‌ها مراعات...
سوال: برخي فرماندهان و خصوصاً حوزه نمايندگي ولي فقيه در سطح سپاه كه در تهران خدمت مي‌كنند افرادي را از شهرستان به تهران مي‌آورند و در منازل سازماني جاي مي‌دهند در صورتي كه افرادي در تهران هستند كه به راحتي مي‌توانند كار آنها را انجام دهند، اسكان در منازل...
سؤال: اگر نظارت و بازرسي بنابر دلايلي نتيجة گزارش را به‌موقع در اختيار مسئولان ذي‌ ربط قرار ندهد و به‌واسطة همين تأخير، مجموعه يا سازمان متضرر گردد، آيا ضامن است؟ جواب: اگر دلايل تأخير موجه و قانوني باشد، ضامن نيست؛ درغيراين‌صورت، مسئوليت آن برعهدة کسا...
سؤال: فردي در نظارت و بازرسي براساس تحقيقات صورت‌گرفته، گزارشي را تهيه مي‌کند و به مراکز بالاتر ارسال مي‌کند تا براساس آن تصميم‌گيري شود. چند سال بعد، متوجه مي‌شود گزارش ارائه‌شده از سوي وي اشتباه بوده و منجر به اتخاذ تصميم اشتباه گشته و حقوق فرد يا سازم...
سوال:من قبلا عقاید شیطان پرستی و فراماسونری داشتم و حالا توبه کردم و قصد دارم جبران کنم. دین به گردن دارم راهنمایی کنید که دیون را چگونه برطرف کنم. و دوم اینکه اگر نماد های اسلامی و اهل بیت رو همه جا داشته باشم چگونه است؟ فرق بین ریا...تبلیغ و امر ب...
سؤال: اولويت قايل شدن و ناديده‌گرفتن شرايط و ضوابط از طرف مسئولان در انتصاب افراد و ضايع‌ کردن حق افرادي که صلاحيت لازم را دارند، چه حکمي دارد؟ جواب: تخلف از مقررات حرام بوده و اگر منجر به تضييع حقوق افراد داراي صلاحيت شود، موجب ضمان است. منبع: جزوه ا...
سؤال: درصورتي كه فرد در رستة سازماني خود به‌كارگيري نشود، آيا در مقابل سهل‌ انگاري‌ها مسئوليت شرعي دارد؟ جواب: اگر بر حسب ضرورت يا تشخيص فرمانده در رستة ديگري به خدمت گمارده شود، بايد به وظايف سازماني خود عمل کند و سهل‌انگاري عمدي جايز نيست و موجب ضمان...
سؤال: در سير انتصاب برخي افراد (ازجمله پاسخ به استعلامات و...) به‌واسطة توصيه و سفارشي که از ناحية همکاران انجام مي‌شود، تسريع صورت مي‌گيرد. آيا دخالت‌دادن روابط شخصي در اين امور ازلحاظ شرعي اشکال دارد؟ جواب: قبول توصيه و سفارش از كسي، اگر مخالف قانون ...
با سلام؛ اگر زن شوهرداری با پسری ارتباط تلفنی داشته باشه چگونه میتونم کمکش کنم تا اون ارتباط قطع بشه؟ با وجود اینکه شوهرش باهاش اختلاف سنی زیادی دارن. با سلام دوست عزیز؛ هرگونه ارتباط فیزیکی ، تلفنی ،پیامکی نامه نگاری و... بین زن و مرد نامحرم از نظر اسل...
سؤال: دخالت‌ دادن روابط شخصي در انتصابات چه حکمي دارد؟ جواب: درصورتي‌که برخلاف قانون و مقررات باشد، جايز نيست و چنانچه موجب ضايع‌شدن حق کسي گردد، موجب ضمان است. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگ...
سؤال: انتصاب و به‌کارگيري افراد در امور غيرتخصصي، در راستاي پيشبرد اهداف سازماني چه حكمي دارد؟ جواب: اگر مقررات سازماني چنين اجازه‌اي داده باشد، در همان حد اشکال ندارد؛ درغيراين‌صورت جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامن...
سؤال: آيا در لحظاتي كه در محلّ كار مشغول هستيم و وقت آن به بطالت بگذرد اين باعث مي‌شود كه حقوق ما مشكل‌دار شود يا اين مشكل برعهدة خود سيستم است يا خود شخص؟ جواب: در فرض سؤال اگر سيستم باعث اين کار است چيزي برعهدة شخص نيست، ولي اگر خودش وقت را به بطالت ...
سوال : آيا مي‌توان با ادعاي فردي و يا توسط نوار همكار خود را به اتهام سياسي محكوم ‌كرد؟ جواب: تا يقين حاصل نشود متهم نمودن افراد جايز نيست. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ا...
سؤال: فردي براي تصدي مسئوليت، از راه‌ها و شيوه‌هاي غيرقانوني استفاده کرده است و اکنون از کردة خود پشيمان است؛ آيا حقوق و مزايايي که در اين مدت از سازمان (به‌واسطة تصدي جايگاه مذکور) دريافت نموده، اشکال شرعي دارد؟ جواب: استفاده از طريق غيرقانوني براي رس...
سؤال: اگر کسي حكم مسئوليت قسمتي را داشته باشد و درآن قسمت هم كار كند، ولي سيستم كه شامل بازرسي، واحد حقوقي، فرماندهي و ... است، حقوق و جايگاه آن حكم را به شخصي ديگر بپردازد اين مسئله چه حكمي دارد؟ جواب: بايد مطابق مقررات عمل شود و خلاف آن جايز نيست. م...
فلسفه فحش دادن چیست که حرام است فحش دادن یعنی : ناسزاگفتن به دیگران آبروی دیگران را بردن چیزهای ناروا را نسبت دادن بدیگران توهین کردن به دیگران فحش و ناسزا گفتن گاهی سبب میشه دوطایفه و دوخانواده از هم جدا بشن فحش دادن گاهی مواقع زن و شوهرها ر...
سلام؛ فروش یا هدیه سهمیه ی کارت سوخت به دیگران چه حکمی دارد؟ مثلا پدری کارت سوختش را به پسرش دهد تا استفاده کند. اگر کارت سوخت از تاکسی یا وانت باشد که سر ماه سهمیه اش می سوزد چه طور؟ باسلام دوست عزیز؛ با استفتائی که پایگاه نفت نیوز درباره ‌حکم شرعی فرو...
سؤال: دیه سقط جنین به چه کسانی می رسد؟ جواب: دیه به وارث جنین با رعایت طبقات ارث پرداخت می شود ولی وارثی که مباشر سقط جنین بوده از آن سهمی ندارد. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی...
سؤال: گاهي ديده مي‌شود بعضي‌ از عامل‌ها در حقوق عمل نمي‌كند و پس‌از چندماه عملياتي مي‌شود و معوّقه آن پرداخت نمي‌گردد، آيا نپرداختن مطالبة كاركنان حقّ‌الناس محسوب نمي‌شود؟ اين كوتاهي بر ذمّة چه كسي است؟ جواب: اگر برخلاف قوانين و مقررات حقّي از کسي ضايع...
سؤال: مدتي است قانون تصويب شده كه بايد مبلغي را در فيش حقوق اضافه نمايند، ولي مسئولان به‌دليل نداشتن بودجه آن را اجرا نمي‌كنند، آيا ضايع كردن اين حق بر ذمّة مسئولان باقي مي‌ماند؟ جواب: مسئولان بايد طبق قوانين و مقررات عمل نمايند و درصورت دريافت بودجه و...
سؤال: اگر کسي در مسابقات نماز، قرآن و غيره از راه تقلب برگزيده شد، تشويق يا وجوه نقد يا کالاهايي که به وي پرداخت مي‌کنند، براي او چه حکمي دارد؟ جواب: در فرض سؤال دريافت تشويقي و وجوه نقدي براي وي جايز نيست. (استفتاء)
چه مقدار ریالی مال پیداشده که نیازبه إعلان ندار د؟ هرمالی که مقدارش کمتر از یک درهم(6/12 نخود نقره سكّه دار)حدود دوهزارتومان باشد و نشانه ای هم نداشته باشد که بتوان صاحبش را شناخت نیاز به اعلان ندارد ومیتوان برای خود برداشت ومعادل آن را ازطرف صاحبش ص...
سؤال: اگر يکي از کارکنان اقدام به اخذ رشوه نمايد و پس از آن متنبّه شود، چگونه بايستي وجه رشوه را برگرداند؟ جواب: بايد به صاحبش برگرداند و اگر صاحب مال رشوه فوت کرده به ورثة قانوني وي مسترد نمايد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ ا...
سؤال: آيا تأخير در پاسخ به استعلامات ترفيعات، انتصابات يا حتي اطالة دادرسي در رسيدگي به پرونده‌هاي تخلفاتي از سوي نظارت و تأييد صلاحيت به‌دليل حجم بالاي کار و... اشکال دارد؟ جواب: اگر بر طبق مقررات و براساس دلايل موجه صورت گرفته باشد، اشکال ندارد؛ درغي...
سوال: با اجازه يا با درخواست کردن از سرمهماندار پرواز، اقوام و آشنايان را از قسمت عادي پرواز به قسمت ويژه و جلو که هزينه و خدمات ويژه و بالاتري دارد، جابه‌جا نماييم، حکم آن چيست؟ پذيرايي از آن‌ها چه حکمي دارد؟ جواب: چنانچه خلاف مقررات هواپيمايي نباشد...
سؤال: چنانچه فرمانده، مأمور يا مأموراني را به‌خاطر اخذ رشوه بازداشت نمايد مبلغ مورد رشوه كجا بايد صرف يا نگهداري شود؟ جواب: درفرض سؤال اگر صاحبانشان را مي‌شناسند بايد به آنها برگردانند و اگر آنها را نمي‌شناسند و يا دسترسي به آنها ممکن نباشد بايد ازطرف ...
سوال: واحد طرح و برنامه وجهي را بابت پرواز مسيرهايي، مانند دوسلدوروف، دريافت مي‌کند، ولي هيچ فلايتي (حقّ پرواز) به نيروها نمي‌دهد؛ درحالي‌که شرکتي ديگر فلايت‌تايم به نیروهای خود پرداخت مي‌کند. آيا اين عدم پرداخت صحيح است؟ حکم چنين عملي از طرح و برنامه صح...
سؤال: هنگام ترفيع درجة کارکنان، مسئولان مي‌گويند چون جايگاه نداريد، براي خود جايگاه سازماني پيدا کنيد، آيا اين وظيفة سازمان است يا خود کارکنان؟ حق و حقوقي که از کارکنان ضايع مي‌شود، برعهدة کيست؟ جواب: مسئوليت با سازمان است و درصورت تضييع حقوق قانوني کا...
سؤال: آيا مسئولان نظارت و بازرسي مي‌توانند به بهانة اينكه فرد به‌واسطة برخي مشكلات، توانايي انجام مسئوليت‌‌هاي بالاتر را ندارد، ترفيع او را به تأخير بيندازند؟ مسئوليت حقوق تضييع‌شدة فرد و خانوادة او شرعاً برعهدة کيست؟ جواب: اگر اين کار برخلاف مقررات و ...
سؤال: بايگاني سوابق شخصي تا چه زماني بايستي در اختيار سازمان باشد؟ جواب: تابع مقررات و ضوابط آن سازمان است و درصورتي که نگهداري آن‌ها ضرورت نداشته باشد، بايد معدوم شود. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت...
سؤال: کشيدن کاريکاتور اشخاص درصورتي‌که موجب اذيت و آزار آنها شود، چه حکمي دارد؟ اگر آن افراد راضي به کشيدن کاريکاتور آنها باشند چگونه است؟ جواب: ايذاء و توهين به مؤمن و مسخره‌کردن وي حرام است. (استفتاء)
سؤال: تأخيراتي که در صدور احکام براي پذيرش مسئوليت توسط بازرسي انجام مي‌شود و مزاياي شغلي فرد ديرتر افزايش مي‌يابد، به عهدة کيست و حکم شرعي آن چيست؟ جواب: در فرض سؤال اگر تأخير عمدي و از روي بي‌تفاوتي و سهل‌انگاري باشد و حق به‌تأخيرافتاده تضييع شده و ق...
سؤال: آيا سخن گفتن از اسرار شخصي و امور خصوصي و سرّي دربرابر مردم جايز است؟ جواب: آشکار کردن امور خصوصي و شخصي، اگر به‌نحوي مربوط به افراد ديگر باشد و يا موجب ترتب مفسده شود، جايز نيست و نسبت به مسائل سوء اخلاقي در برخي موارد حتي اگر مربوط به افراد ديگ...
سؤال: در خلال مأموريت‌ها، ردة بازرسي‌شونده، زماني را براي خريد، بازديد از آثار باستاني محل مأموريت يا ... براي بازرسان پيش‌بيني مي‌نمايد، آيا مي‌توان از امکانات سازمان همچون ماشين و... در اين امر استفاده نمود؟ جواب: هرگونه استفاده از امکانات دولتي (بيت...
سؤال: يکي از افراد نظامي به مناسبت عاشوراي حسيني در منزل شخصي خود مراسم عزاداري تشکيل‌داده، در آن از امکانات دولتي استفاده مي‌کند. لطفاً بفرماييد آيا اين کار وجاهت شرعي دارد؟ جواب: استفاده از امکانات بيت‌المال در مواردي که قانوناً مجاز به استفاده نباشد...
سؤال: حد و حدود ورود به مسائل خانوادگي افراد چيست؟ جواب: پيگيري مسائل خانوادگي افراد بدون حکم قاضي براي هيچ‌کس جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: گاهي شخص به‌عنوان سرپرست مشغول به فعاليت مي‌شود، اما جايگاه سازماني او تغيير پيدا نمي‌کند يا با تأخير به اين امر اقدام مي‌شود و فرد از حقوق و مزاياي اين جايگاه محروم مي‌ماند. اين مسئله چه حکمي دارد؟ جواب: حکم سؤال قبل را دارد. در فرض سؤال اگر تأخ...
سؤال: کارکناني که در حال مأموريت با خودروهاي سازماني مي‌باشند، چنانچه کار شخصي براي آنان پيش آيد که لازمة آن توقف خودرو در همان مسير مأموريت يا همراه با تغيير جزيي مسير باشد. آيا اين کار شرعاً اشکال دارد؟ جواب: با اجازه فرمانده يا مسئول رده و به‌شرطي ک...
سؤال: آيا صِرف بحث اطلاعاتي مجوزي براي ورود به مسائل اخلاقي محسوب مي‌گردد؟ جواب: در فرض سؤال نيز پيگيري مسائل خانوادگي افراد بدون حکم قاضي جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسل...
سؤال: اگر مبلغ مشخصي جهت تردد افراد درحال مأموريت در نظر گرفته شود، ولي فرد هزينة کمتري پرداخت نمايد، آيا مجاز است مبلغ مابه‌التفاوت را براي خود بردارد؟ جواب: چنانچه با اجازة فرمانده يا مسئول رده باشد، اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر ...
سؤال: گاه افراد در برخي مأموريت‌ها يا امور سازماني از تلفن شخصي خود درجهت امور سازمان استفاده مي‌نمايند و معمولاً هزينه‌اي به آن‌ها پرداخت نمي‌شود، آيا اين افراد مجازند به همان ميزان از تلفن سازمان براي امور شخصي استفاده نمايند؟ جواب: بستگي به مقررات و...
سوال: فردي مدعي است همسايه با امواج الکترونيکي خويش خواسته يا ناخواسته لوازم الکترونيکي‌اش را غيرقابل‌استفاده کرده است. حکم کار وي چيست؟ آيا ضمانتي در کار هست يا خير؟ جواب: همسايه بايد رفع مزاحمت کند و چنانچه ضرري متوجّه همسايه‌اش شده ضامن است. منبع...
سوال: دکل‌هاي برق فشار قوي بر گردش خون افراد ساکن و مقيم در حومة اين دکل‌ها ضرر فراوان جسمي دارد و به‌طورکلي، کارشناسان معتقدند جهش خوني در بيماران ايجاد مي‌کند و در درازمدت به سرطان خون و مغز مبتلا مي‌گردند و يا بيماري‌هاي مغز و اعصاب مبتلا مي‌شوند. آيا...
سوال : اينجانب چندين سال است كه كارمند دولت هستم، در طول مدّت خدمتم، چندين بار به عللي كار محوّله را صحيح و كامل انجام نداده‏ام، ولي پولش را دريافت كرده ‏ام لطفاً بفرماييد: الف. آيا بايد براي جبران آن فقط در همان اداره كار كنم يا اينكه اگر در يكي از ارگ...
سؤال: با همکاران سپاهي خود هيئتي تشکيل داده‌ايم و تاکنون وسائل فراواني با کمک برادران براي هيئت تهيه کرده‌ايم که وقف نيست. آيا اعضا مي‌توانند لوازم هيئت را به‌عنوان امانت از هيئت خارج نمايند، يا هيئت امنا مي‌توانند وسايل را به افراد هيئت اجاره دهند و هزي...
سؤال: اگر مسئول یک واحد اداری به نیروهای تحت امر خود دستور دهد فلان کار را در فلان مدت تمام نمایید پاداش به فلام مقدار پرداخت می شود و نیروها هم تلاش خود را بالا ببرند و کار به خوبی انجام شود ولی مقام بالاتر به خاطر اختلاف با مسئول مربوطه با پرداخت پاداش...
سؤال : به نظر برخي از کارشناسان ارتباطات و مخابرات نصب دکل‌هاي مخابراتي در پستي و بلندي، موجب مي‌گردد دکل به‌جهت پوشش کامل‌تر خود وات خروجي خود را تغيير دهد و اين سبب مي‌گردد از استاندارد خارج شود و درنتيجه، براي سلامتي شهروندان زيان‌آور و تهديدکنندة سلا...
سؤال: در عرف اداره متداول است كه به چهار تا پنج پرونده درطول هفته رسيدگي مي‌شود، درحالي‌كه بيش از اين مقدار نيز انجام‌پذير است. بعضي اوقات كار زودتر تمام مي‌شود و بنده به كارهاي شخصي مي‌پردازم و يا براي استراحت به منزل مي‌روم، حكم شرعي استفاده از اين ساع...
سؤال: گاهي براي امر بازرسي در خارج از وقت اداري، حق مأموريت و يا اضافه‌کاري در نظر مي‌گيرند، اين حق بايد چه زمان به او پرداخت شود (قبل از اعزام، حين مأموريت يا بعد از انجام مأموريت)؟ جواب: پرداخت حق مأموريت بايد مطابق مقررات و ضوابط مربوط باشد و تخلف ا...
سؤال: اگر در پرداخت حق مأموريت بازرسان توسط متوليان امر بازرسي تأخير ايجاد شود، چه حکمي دارد؟ جواب: سهل‌انگاري در انجام وظايف قانوني، جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ا...
سؤال: درخلال انجام بازرسي، بعضي از بازرسان تا پاسي از شب و برخي کمتر به انجام وظيفة بازرسي مشغول هستند. آيا مي‌توان به بازرسان که وقت و زمان بيشتري صرف بازرسي مي‌نمايند حق‌الزحمه، تشويقي يا ... پرداخت نمود؟ جواب: بايد طبق ضوابط و مقررات مربوط باشد و در...
سؤال: به‌کارگيري بازرسان توسط فرماندهان و مسئولان، خارج از وقت اداري با عنوان اضافه‌کاري و عدم پرداخت حقوق آن‌ها به‌خاطر نبود اعتبار و... ازلحاظ شرعي چه حکمي دارد؟ جواب: پرداخت اضافه‌کاري بايد مطابق مقررات و ضوابط باشد و چنانچه سازمان عمداً در استيفاي ...
سؤال: بعضي اوقات در ساعات ورزش كار شخصي پيش مي‌آيد و به‌جاي پرداختن به ورزش به آن كار مشغول مي‌شوم و آن را جزء وقت اداري به‌حساب مي‌آورم. آيا نسبت به حقوق دريافتي مديون مي‌باشم يا خير؟ جواب: كاركنان سازمان در ساعات اداري بايد مشغول وظايف محوله باشند؛ ل...
سؤال : گفته مي‌شود پرندگان با استفاده از امواج ماوراء بنفش، مادون قرمز و الکترو مغناطيس جهت‌يابي مي‌کنند. باتوجه‌به الزامات شهرنشيني و افزايش امواج الکترومغناطيس در فضاي شهرها و حومة آن‌ها و، همچنين، بنادر، سيستم جهت‌يابي و کوچ پرندگان و ماهي‌ها مختل مي...
سؤال: اگرکسي با مدارک و مستندات صوري و غير واقعي پزشکي با گرفتن درصد ازکارافتادگي خود را از چرخة خدمت خارج نمايد، حقوق و مزاياي دريافتي‌اش چه حکمي دارد؟ جواب: تهية هرگونه مدرک وگواهي صوري و خلاف واقع شرعاً حرام و دريافت حقوق و مزايا به استناد آن نامشرو...
سؤال: آيا گفتن ايرادهاي افراد و مسئولان به بازرسي غيبت محسوب مي‌شود؟ حكم آن چيست؟ جواب: بيان ايرادها و گزارش آن‌ها به مسئولان در مورد امور علني که عنوان تجسس و غيبت بر آن‌ها صدق نکند، اشکال ندارد و درصورتي که جزو مقدمات نهي‌ازمنکر باشد واجب است. منبع:...
سؤال: براي ارزشيابي كاركنان گاهي از همكاران آنان سؤال‌هايي مي‌شود كه مبناي قضاوت درخصوص كاركنان است، آيا اين عمل جايز است، وظيفة ما چيست؟ جواب: في‌نفسه اشکال ندارد و پاسخ‌گويي به سؤال‌هايي که توسط مأموران رسمي تحقيق و تفحص در چهارچوب ضوابط و مقررات انج...
سؤال: اگر مدير مربوط، گزارش غيبت غيرموجّه کارمند را نداد و گفت مصلحت ديدم که گزارش ندهم، آيا مديون است و شريک حرام‌بودن حقوق کارمند غايب مي‌شود و مسئوليت کدام يک بيشتر است؟ جواب: ضمان حقوق روز غيبت فقط به‌عهدة کارمند است و مدير فقط به‌جهت ترک وظيفه، خل...
سؤال: آيا در مباحث گزينش که به‌عنوان منبع تحقيق واقع مي‌شويم، مي‌توانيم گاهي اوقات اغماض کرده و ايرادهاي درخواست‌کنندة پذيرش را به محقق نگوييم؟ جواب: بر شما واجب است مواردي را که يقين داريد، ذکر کنيد و از غير آن اجتناب کنيد. درنهايت فرد را آنچنان‌که مي...
سوال: گاهي اوقات در بررسي‌هاي پروندة اختلاف بين زن و شوهر حرف‌ها و دست‌نوشته و ارتباط پيامکي با نامحرم‌ها مواردي مشاهده مي‌شود. از نظر شرعي ترتيب اثر دادن به آن‌ها چگونه است؟ جواب: پيگيري اين‌گونه مسائل حرام است؛ مگر آنکه قاضي شرع ضرورت آن را احراز کن...