RSS Feed
آرشیو پرسش و پاسخ ها : فقه واحکام > فقه و سازمان > فقه کاربردی در سازمان ها > احکام حین خدمت
   


س. در برخي مراكز نظامي سربازان وظيفه را براساس اجبار سازماني به نماز وادار مي‌كنند و اغلب سربازان ممكن است بدون وضو در نماز شركت نمايند اين­گونه موارد چه حكمي دارد؟ ج. فضاسازی برای فرهنگ اقامه نماز در کشور اسلامی تکلیف همه مدیران، مسئولان و کارکنان ...
س. اگر براى مسئولين به طور قطعى ثابت شود كه بعضى از كارمندان ادارات در خواندن نماز كوتاهى كرده و يا اصلاً نماز نمى‏ خوانند و نصيحت و راهنمايى هم تأثيرى نداشته باشد، در برابر اين گونه افراد چه وظيفه ‏اى دارند؟ ج. در عين حال واجب است كه از تأثير مدا...
س. فردی در سازمان خود را به بی خیالی زده و کار نمی‌کند و چند سال بدون انگیزه و بی‌رقبت به محل کار می‌آید و با وجود داشتن تخصص بالا بی‌تفاوت و سست شده و به هر طریقی تلاش نموده تا بازنشسته شود و مسئولین با توجه به موارد فوق با بازنشستگی او موافقت می‌نما...
س. پاداش آخر خدمت خود را به يكي از همكارانم دادم تا در قرعه‌ كشي واگذاري وسيله نقليه شركت نمايد، با اين شرط كه اگر برنده شد شريك باشيم. پس از آنكه قرعه به نام او درآمد با تمسك به اينكه خودرو به نام وي درآمده است از دادن حق من امتناع مي‌كند، لطفاً حكم ا...
س. اگر سربازی در اثر صرفه‌ جویی در آخر خدمت، دارای چند دست لباس نو یا کهنۀ سربازی و چند جفت کفش باشد، آیا مجاز به خارج کردن آنها و استفادۀ خصوصی و شخصی از آنها می ­باشد؟ ج.تابع مقرّرات است.
س. آيا رزمندگان اسلام مى ‏توانند لباس­ ها و وسائل ديگرى را كه به آنها داده مى‏ شود، در خارج از منطقه نظامى مورد استفاده قرار دهند (اعمّ از استفاده شخصى و عمومى- مثلا بسيج). ج‏. بستگى به مقررات دارد.[1] [1] ------------------------- [1] [2]. استف...
س. عدّه‌ای به صورت مأمور به خدمت یا به صورت موقّت ـ مثلاً شش ماه یا یک سال و بیشتر ـ بر حسب ضرورت و نیاز در ارگان­های انقلابی مانند سپاه پاسداران یا جهاد سازندگی به خدمت مشغول می‌شوند، در این مدّت ارگان مربوطه البسه و مایحتاج انفرادی ـ از جمله لباس گرم...
س. در امور نگهباني متأسفانه بعضي از سربازان به علت سفارش و آشنايي، نگهبانی کمتري مي‌دهند يا اصلاً نگهبانی نمي‌دهند، حکم شرعي در اين خصوص چگونه است؟ ج. تمام نیروها باید به وظایف قانونی خود عمل کنند و تخلف از آن جایز نیست
س. آيا مي‌توان سربازان آسيب ديده و يا معتاد را براي درمان به مراكز درماني و ترك اعتياد معرفي كرد و آن مدت درمان را جزو خدمت آنان محسوب كرد؟ ج. بستگی به قانون و مقررات سربازی دارد
س. آيا مي‌توان به عمد از طريق دوستي وآشنايي و ارتباط براي سربازي گواهي استعلاجي و يا معافيت از كارهاي سخت صادر كرد؟ ج. چنانچه بر خلاف ضوابط و مقررات باشد جایز نیست
س. آيا مي‌توان براي سربازان گواهي پايان خدمت قبل از صدور كارت پايان خدمت صادركرد به منظور استخدام در شركت‌ها، نهادها، دواير، مؤسسات و...؟ ج. اگر قانون و مقررات چنین اجازه‌ ای داده باشد اشکال ندارد
س. آيا مسئولين مجاز هستند با سربازان در خصوص ادامه تحصيل آنان در حين خدمت همكاري نمايند تحت عناوين مختلف آشنايي، گواهي صادركنند؟ ج. در حدی که قانون و مقررات اجازه داده است مانعی ندارد
س. اگر سربازي از خانواده محروم و مستمند و ضعيف باشد، آيا مسئول و يا فرمانده مي‌تواند او را براي كمك به خانواده از خدمت معاف نمايد تحت عناوين مختلف و براي او حضور منظور نمايد؟ ج. معافیت از خدمت سربازی بر خلاف مقررات جایز نیست، مساعدت در چنین مواردی ب...
س. حكم خودزني توسط سربازان چه مي‌باشد و نحوۀ برخورد با فرد متخلف چگونه باید باشد؟ ج. حرام است و باید مطابق قانون و مقررات برخورد شود
س. آیا از سرباز وظیفه می‌توان برای امور شخصی استفاده کرد؟ در صورت استفاده چه حکمی بر آن مترتب است؟ ج. در زمان و مکان سازمانی جایز نیست. در صورت استفاده در زمان و مکان اداري باید اجرت المثل به سازمان و خارج از زمان و مکان اداری به شخص سرباز پرداخت شو...
س. دستور دادن به سربازهاي جوان در انجام امور پست (مثل توالت شستن) كه غرور آنها را درهم مي‌شكند آیا اشكال دارد؟ آیا اين كار نوعي برده‌ داري نيست؟ چگونه مي‌توان اين جور مسائل را توجيه كرد؟ ج. به‌کارگیری جوانان عزیز سرباز اگر در راستای نگهداری، بهسازی ...
س. به‌كارگيري سربازان در امور خدماتي مثل تميز كردن دستشويي، فضاي سبز، حمام، انبار و محل و وسايل و... جوشكاري، تعميرات بدون اخذ دستمزد چه حكمي دارد، در زمان صلح در حالي كه اجرت حق‌الزحمه آنان خيلي بيشتر است؟ ج. به‌کارگیری سربازان با رعایت اخلاق اسلام...
س. به‌كارگيري سربازان درامر باغباني و اردوگاه‌هاي تفريحي كه ويژه پايوران در نظر گرفته شده و يا اجاره داده مي‌شود چه حكمي دارد؟ ج. در صورتی که مخالف با شئون و مقررات سربازی نباشد و به مصلحت سازمان باشد با رعایت موازین شرعی اشکال ندارد.
س. به‌كارگيري سربازان در هتل‌ها و مجتمع‌هاي مسكوني در امر نظافت براي خانواده‌ها و ميهمانان؛ و هتل‌هايي كه در آن درآمدزايي دارند، استخرها، مراكز فرهنگي، تالارها، صندوق‌ها، بانك‌ها و غيره چه حكمي دارد؟ ج. در صورتی که مخالف با شئون و مقررات سربازی نباش...
س. چنانچه در ساعت‌اداري و با وسيله اداري جهت كارهاي عام‌المنفعه خارج از چارچوب اداره اقدام كنم، آيا اشكال شرعي دارد؟ ج. هرگونه استفاده از اموال دولتي بايد طبق مقررات اداره باشد و تخلّف از آن جایز نیست. كارمندان ادارات دولتي در ساعات اداري بايد مشغول...
س. آيا به اذن مسئول مي‌توان از تجهيزات سازمان استفاده شخصي نمود؟ ج. در حد اذن قانونی مسئول اشکال ندارد
س. آيا در گزارش ماهيانه ساعت كاري پژوهش، گزارش تقريبي كافي است يا بايد ساعت پژوهش دقيق ارائه گردد؟ ج.گزارش باید مطابق واقع باشد که موجب برائت ذمه گردد. ش
س. بسياري از قوانين نظامي و حقوقي سپاه با شرايط اخلاقي اسلام شايد تطبيق نداشته باشد، بلكه با قوانين نظامي جهان مرتبط است مثل احترام‌هاي اجباري به درجات در حالي كه فرمان نيست، بلكه در شرايط عادي مي‌باشد مثلاً يك درجه بالا وارد مي‌شود بايد همه درجه پايين...
س.كسي كه به خاطر دستور صريح فرمانده، از تجهيزات و روش‌هاي پدافندي مربوطه استفاده نكند و در نتيجه دچار صدمات و يا منجر به فوت او شود، از نظر شرعي چه حكمي دارد؟ در اين فرض، فرمانده مربوطه چه وضعيتي دارد؟ ج. تابع مقررات و قوانين موضوعه است
س. محل استقرار تشكيلات خارج از شهر است و سرويس جهت اياب و ذهاب برای نيروها موجود نيست و سرويس‌هايي نظير اتوبوس و... هم وجود ندارد. آيا ساعات ورود و خروج اين کارکنان با سايرین كه سرويس دارند، بايد يكسان باشد؟ يا مي‌توانند با تشخيص مسئول مربوطه در مجموع ...
س.دير حاضر شدن در محل کار در صورتي که فرمانده تأييد کند چه حکمي دارد؟ ج. چنانچه تأیید فرمانده بر اساس اختیارات قانونی باشد اشکال ندارد.
س : در اکثر مراکز براي حضور و غياب دستگاه ساعت زني نصب شده، ولي مسئولين از اين امر مستثنا مي‌باشند. مشاهده مي‌شود اکثر سر وقت نمي‌آيند و در بعضی مواقع زودتر مي‌روند حکم اين چگونه است؟ ج. تمام کارکنان باید به وظایف قانونی خود عمل کنند و تخلف از آن جا...
س :. حکم شرعی در سرپیچی و اطاعت نکردن از دستوراتی که نادرست است چیست؟ ج. سرپیچی از دستورات قانونی فرماندهان و مدیران جایز نیست، مگرآنکه دستور آنها خلاف شرع باشد.
س . اينكه گفته مي‌شود افراد بايد پشت سر رهبري، مسئول، فرمانده و... حركت كنند و پا در جاي پاي آنها بگذارند يعني چه؟ آيا اين سپركردن مسئول، رهبر و فرمانده نيست؟ ج. اطاعت از دستورات فرماندهان و مسئولان در سلسله مراتب سازمانی واجب است و تمرّد از آن جایز نی...
س.آيا اطاعت از دستورات نماينده ولى فقيه در مواردى كه داخل در قلمرو نمايندگى اوست، واجب است؟ ج. اگر دستورات خود را بر اساس قلمرو صلاحيت و اختياراتى كه از طرف ولى فقيه به او واگذار شده است، صادر كرده باشد، مخالفت با آنها جايز نيست.[1] [1] ----------...
س .بارها در زمان دفاع مقدس ديده مي‌ شد كه برادري مقلد كسي ديگر غير از امام بود و آن مرجع در خصوص دفاع نظري ديگر داشت و اين امر موجب مي‌ شد كه آن رزمنده درست و يا با شك و ترديد به وظيفه خودش بپردازد و يا كوتاهي نمايد اين حكم چگونه است؟ ج. در مسائل عم...
س .در سازمان با توجه به اينكه فقيه‌ جامع شرايط فرماندهي آن را به عهده دارد آيا افراد بايد به فتواي مرجع تقليد خودشان در امر احكام مربوط به شغل خودشان عمل كنند يا بايد مطابق با فتواي فرماندهي كل قوا كه خودش فقيه و صاحب رساله است جمع بين اين دو چگونه است...
س :. گاهى از بعضى از مسئولين، مسأله‏ اى به عنوان «ولايت ادارى» شنيده مى‏ شود كه به معناى لزوم اطاعت از دستورات مقام بالاتر بدون حق اعتراض است. نظر جناب عالى در اين باره چيست؟ و وظيفه شرعى ما كدام است؟ ج. مخالفت با اوامر ادارى كه بر اساس ضوابط و مقرر...
س :اگر زمانى اداره‏ هاى دولتى قوانينى وضع كنند كه تا حدى با احكام اسلامى منافات داشته باشند، آيا جايز است كارمندان از عمل به اين قوانين موضوعه خوددارى كنند؟ ج.كسى در جمهورى اسلامى حق ندارد قانونى وضع كند و يا دستورى دهد كه مخالف با احكام اسلامى باشد...
س : آیا اجرای همه دستورات مافوق لازم است حتی اگر خلاف شرع باشد؟ چگونه می‌توان تشخیص داد؟ اگر تشخیص داده شد چه باید کرد؟ ج. اجرای دستور مافوق لازم است و برای هیچ مقامی جایز نیست، دستوری برخلاف شرع مقدس صادر کند.
س . آيا در سازمان مي‌توان با ادعاي اينكه مرجع تقليد من كه نظرش مخالف ضوابط سازماني است و يا با آن مطابقت ندارد عمل كرد و آن را ناديده گرفت؟ . ج. مراعات مقررات و ضوابط سازمانی لازم است
سؤال: در دهة اول محرم الحرام گاهي از يگان براي شركت كاركنان و سربازان در عزاداري مسجد محل دعوت ميشود، شركت در اينگونه مراسم و اجابت دعوت چه حكمي دارد؟ جواب: شركت در اين‌گونه مراسم در ساعت كار با رعايت مقررات و حوزة اختيارات مسئول و رعايت جوانب گوناگ...
س :. مدير يا رئيس إداره ‏اى از يكى از اعضای آن اداره مى‏ خواهد كه كارى را بپذيرد و انجام دهد، آن شخص تا چه اندازه وظيفه شرعى دارد كه دستور ما فوق را انجام دهد؟ و اگر آن دستور را اطاعت نكند چه صورت دارد؟ ج. كارمند موظّف است در امور ادارى از دستورات م...
س . انجام اعمالى كه به نظر كارمند مخالف قانون هستند، ولي مسئول بالاتر ادعا مى‏ كند كه اشكال ندارد و خواهان انجام آنهاست، چه حكمى دارد؟ ج. كسى حق عمل نكردن به قوانين و مقررات حاكم بر اداره‏ هاى دولتى و عمل بر خلاف آنها را ندارد و هيچ مسئولى نمى ‏تو...
س. مقاومت كردن در مقابل امر فرمانده در چيزهايي كه نظرمان با نظر فرمانده تطبيق ندارد چيست؟ يا جو درست كردن منفي بافي كردن چه حكمي دارد؟ ج. جایز نیست.
سؤال: بعضي از مواقع در بازرسي‌هاي نظارتي براي جلوگيري از ورود هرگونه اشياي ممنوعه به داخل مجموعه‌هاي نظامي، کمد لباس سربازان مورد بازرسي غيرمترقبه قرار مي‌گيرد؛ اين نوع تفتيش وسايل شخصي سربازان چه حکمي دارد؟ جواب: درصورت اقتضاي مصلحت اهم و حکم قاضي، اش...
سؤال: با توجه به اينكه عقيدتي ـ سياسي و بخشهاي ديگر، از كاركنان ستادي نيروهاي مسلح بهصورت نوبهاي در ساعت اداري براي شركت در مراسم زيارت عاشورا، ولادتها، شهادتها و... دعوت ميکند، چنانچه بهصورت مستقيم ارباب رجوع نباشد، حضور كاركنان در اين مراسم چه حكمي د...
سؤال: براساس دستور فرماندهي، شرکت در مراسم نماز جماعت الزامي است، آيا اين نماز جماعت براي نيروها واجب ميشود؟ جواب: اطاعت لازم است و بايد در نماز شرکت کنند. (استفتاء از مقام معظم رهبری)
سؤال: در ماه محرم و در ساعت كاري، خارج شدن از پادگان و محل خدمت براي شركت در مراسم عزاداري چه حكمي دارد؟ جواب: اگر مراسم ازسوي سازمان محل خدمت و براساس برنامه نباشد بايد مرخصي گرفته شود. (استفتاءمقام معظم رهبری)
سؤال: در اماكن نظامي هنگام برپايي نماز جماعت كه در وقت اداري است، شماري از نظاميان به سبب شرايط كاري در نماز شركت نميكنند، با آنكه انجام آن كارها پس از وقت اداري يا در روز بعد ممكن است، آيا اين عمل سبك شمردن نماز است؟ جواب: بهتر است براي درك فضيلت ن...
س. ارتباط كاري دو همكار زن و مرد در يك اتاق بسته كه معمولاً مراجعه كننده نيست و صحبت‌ها و گفتمان‌ها بر اساس لطافت و نوعي سرگرمي خيالي باشد بدون آنكه فعل حرامي صورت بگيرد حكمش چيست؟ ج. جایز نیست و باید از این گونه روابط پرهیز گردد.
سؤال: آيا كشيدن به‌ صورت تفنّني و تفريحي همراه دوستان و در اوقات بيكاري در پادگان اشكال دارد؟ جواب: كشيدن سيگار درصورتي‌ كه آسيب قابل ملاحظه‌اي براي بدن داشته باشد، جايز نيست و ازنظر مقررات و آئين‌نامه انضباطي نيز ممنوع است. منبع: کتاب احکام فرهنگی -...
سوال: آيا مي‌توان براي سربازان گواهي پايان خدمت قبل از صدوركارت پايان خدمت صادركرد به منظور استخدام در شركت‌ها، نهادها، دواير، مؤسسات و...؟ جواب: اگر قانون و مقررات چنين اجازه‌اي داده باشد اشکال ندارد. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتا...