RSS Feed
آرشیو پرسش و پاسخ ها : فقه واحکام > فقه و سازمان > فقه و اداره


سؤال: مقداري از حقوق ماهيانه کارمند را براي پيري در صندوق بازنشستگي مي‏گذارند و بعد از بازنشستگي همان را به‌اضافة مبلغي كه ازطرف دولت به آن افزوده مي‏شود، دريافت مي‌کند اشكال دارد يا خير؟ جواب: گرفتن حقوق بازنشستگي اشكال ندارد و مبلغي كه دولت علاوه بر...
سؤال: اگر محقق از منبع درخصوص فردي که قرار است در مسئوليتي منصوب گردد سئوالاتي نمايد، محقق و منبع مجازند تا چه حد درخصوص مسائل خانوادگي، ارتباطات و ... ورود نمايند؟ جواب: تحقيق در مورد افراد تا تحصيل اطمينان به صلاحيت شخص براي تصدي مسئوليت تا جايي که ج...
سؤال: فروش پول به وسيلة شرکت‌ها با دادن پول به يک شخص يا شرکت و تعيين مدت معين براي دريافت پولِ بيشتر چه حکمي دارد؟ جواب: در فرض مسئله، محکوم به حکم رباست و حرام است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگا...
سوال : حكم انتصاب شخصي كه از لحاظ توانمندي از فردي ديگر پايين‌تر ، ولي در كارها با مدير مربوط هماهنگ‌تر است چيست؟ آيا مدير مي‌تواند شخص هماهنگ‌تر را منصوب نمايد؟ جواب : اگر فرد هماهنگ براي مدير تصميم‌گيرنده، با لحاظ مجموعه شرايط قانوني، اولويت داشته ...
سوال : وجدان كاري به چه معناست؟ جواب : وجدان کاری عبارت است از احساس تعهد درونی به منظور رعایت الزاماتی که در ارتباط با کار مورد توافق قرار گرفته است. به بیان دیگر منظور از وجدان کاری ، رضایت قلبی ، تعهد و التزام عملی نسبت به وظیفه‌هایی است که قرار است ...
س :اگر زمانى اداره‏ هاى دولتى قوانينى وضع كنند كه تا حدى با احكام اسلامى منافات داشته باشند، آيا جايز است كارمندان از عمل به اين قوانين موضوعه خوددارى كنند؟ ج.كسى در جمهورى اسلامى حق ندارد قانونى وضع كند و يا دستورى دهد كه مخالف با احكام اسلامى باشد...
سوال : استفاده از وقت اداره در محل کار براي زيارت عاشورا و مراسم‌هاي مذهبي که موجب اخلال در کار جاري و اداري گردد چه حکمي دارد؟ جواب: در حد (سين) برنامه اشکال ندارد بيش از آن جايز نيست. منبع : احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انت...
سؤال: اگر فردي درخصوص يکي از پرسنل گزارشي ارائه نمايد و در آن گزارش اتهام‌هايي را به او نسبت دهد، آيا اين امر شرعاً تهمت محسوب مي‌شود؟ جواب: اگر به موارد گزارش‌شده يقين نداشته باشد، حکم تهمت دارد و جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس ف...
سوال : ورزش، نماز جماعت، عقيدتي و فرهنگي و مانند اين‌ها کارهايي است که سازمان با آنها بسياري از وقت پرسنل را پر مي‌کند و زمان کمي به کار اختصاص مي‌يابد. دريافتي آنها از سازمان چه حکمي دارد؟ جواب: در صورتي که امور مذکور جزو (سين ) برنامه باشد اشکال ندا...
سؤال: گاهي از فيش حقوقي کارکنان مبالغي مجهول كسر مي‌گردد و مسئولان مربوط دراين‌خصوص پاسخ قانع‌كننده‌اي به کارکنان ارائه نمي‌دهند. اين موضوع چه حكمي دارد؟ جواب: کسر مبالغ مجهول از حقوق و مزاياي رسمي کارکنان بدون هماهنگي با آنان جايز نيست، مگرآنکه سازمان...
سؤال: بعضاً كاركنان هم‌ رديف و هم‌درجه يا داراي شغل مشترك، در اداره مشغول كار هستند برخي كم‌كار هستند درحالي‌كه حقوق و مزاياي يكساني دريافت مي‌كنند و دريافت حقوق بيش از حد يا كمتر از حقّ قانوني چه حكمي دارد؟ جواب: بستگي به ضوابط ومقررات سازماني دارد. ...
سوال: ورود به سايت‌هاي اينترنتي و نبرد سايبري چه حکمي دارد؟ جواب: اگر در راستاي مأموريت‌هاي سازماني و برخلاف مقررات نباشد اشکال ندارد. منبع : احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق ع...
سوال: دخالت حفا و حوزة نمايندگي در امور فرماندهي كه وحدت فرمان و دستور و زنجير فرمان را ممكن است از بين ببرد چيست؟ جواب: حفا و حوزه نمايندگي بايد وظايف قانوني خود را بدون تداخل در حوزه فرماندهي انجام دهند، فرماندهان نيز بايد به وظايف قانوني خود در را...
سوال: آيا فرماندهي يك رده (جانشين ـ دفتردار و حداكثر دو نفر ديگر) حق استفاده از بيت‌المال را مثلاً براي خريد صبحانه دارند يا خريد ميوه و آبميوه (فقط دراين حد)؟ جواب: درصورتي‌که منع قانوني نداشته باشد، اشکال ندارد؛ و الّا جايز نيست. منبع : جزوه فقه س...
س : آيا به لحاظ سازماني و شرعي افرادی که سنشان کمتر يا بيشتر از حدّ نصاب قانونی است، میتوانند جذب سازمان شوند؟ ج. تخطی از شرایط عمومی استخدام جایز نیست، لکن مواردی که قانون مستثنا کرده، یا ضرورت سازمانی حسب تشخیص مسئولان امر اقتضا نماید، اشکال ندارد
س :اگر فردي با مدرك جعلي و يا سند سازي وارد سازمان شود چه حكمی دارد؟ ج. استخدام با مدرک جعلی حرام است و نسبت به حقوق دریافتی موجب ضمان است.
س :اگر كسي در طول تحصيل براي امتحانات تقلب كرده اكنون هم پشيمان است آيا حقوقي كه متناسب با مدرك تحصيلي كسب كرده مشكل شرعي دارد يا خير؟ چگونه ميتوان مشكل را برطرف كرد؟ ج. تقلب کار درستی نیست، اما اگر در استخدام حقی از کسی ضایع نشده باشد و فعلاً شرایط...
سوال : آيا ابلاغ ضوابط و معذوريت‌ها و حساسيت‌هاي سازماني و ابلاغيه هاي بنيان مرصوص و بايد‌ها و نبايدهاي سازماني را مي‌توان با فتاواي مرجع تقليد ناديده گرفت؟ جواب: مراعات مقررات و ضوابط سازماني لازم است. منبع : احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای ا...
سوال: رايزني بعضي از حوزه‌ها و پايگاه‌ها با ستاد تهران و گرفتن اقلام مورد نياز با توجه به اينكه حوزه‌ها و پايگاه‌هاي ديگر در ستاد تهران آشنا ندارد و نوعي احجاف مي‌شود چه حكمي دارد؟ جواب: دخالت دادن روابط شخصي در توزيع اقلام و امکانات سازماني جايز نيس...
سؤال: آيا مأموران نظارت و بازرسي مجازند خارج از وقت اداري، برخي امور از ‌جمله تحقيق و تفحص را که نياز به حضور در محل کار ندارد، انجام دهند و به‌جاي آن در وقت اداري، به انجام امور شخصي خود بپردازند؟ جواب: تابع مقررات و قوانين اداري است. اگر با اجازة مسئ...
سؤال: انجام کار شخصي مثل جابجايي پول و اقساط با اينترنت اداري جايز است؟ جواب: در صورت ضرورت و با جبران هزينه، بلامانع است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: تدبيرهاي فرماندهي براي عزل و نصب‌ها يا مأموريت‌ها در يگان‌هاي نظامي، گاهي سليقه‌اي است يا مقررات سريع تغيير مي‌كند. آيا ذي‌نفعان و متضرران حق پرداخت هزينه، جبران يا دريافت هزينة اضافي دارند؟ جواب: درصورتي که برابر مقررات بوده، حقي برعهدة کسي نيست...
سؤال: با توجه به اينکه کار اين‌جانب نظارت و بازرسي از رده‌هاي زيرمجموعه بوده و مستلزم حضور هفتگي در شهرستان‌ها مي‌باشد؛ لذا طبق قانون اداري، حقوقي به بنده تعلق مي‌گيرد که مي‌بايست توسط ردة اعزام‌کننده پرداخت شود، اما اين کار انجام نمي‌گيرد، بلکه توسط خود...
سوال: عضو هيئت مديره تعاوني مسکن محل خدمت هستم و تعاوني در حال اجراي چندين پروژه است. آيا پول‌هاي واريزي افراد را مي‌توان درپروژه هاي مختلف به صورت مخلوط تصرف و هزينه نمود؟ چنانچه وجه مربوط به همه پروژه به يک حساب بانکي واريز شود، آيا مي‌تواند دليلي براي...
سوال: خوردن صبحانه درمحل كار براي افرادي كه ساعت كاري آن‌ها از ساعت 7 تا 14 مي‌باشد، چه حكمي دارد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات سازماني است و تخلف از آن جايز نيست. منبع : جزوه فقه سازماني احکـام آماد و پشتيباني براساس فتاواي امام خامنه‌اي
سؤال: اگر در طول مأموريت روزانه در شهرستان براي کار شخصي وقت بگذاريم، اشکال دارد؟ جواب: درصورتي‌که مخل به مأموريت نباشد، جايز است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام...
سؤال: مزاياي شغل برخي از دانشجويان دافوس در دورة كوتاه‌مدت آن به‌هنگام اعزام به دوره قطع مي‌گردد. آيا ازنظر شرعي مسئوليتي متوجه واحد خدمتي مي‌باشد يا خير؟ جواب: بستگي به ضوابط و مقررات سازماني دارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/...
سؤال: آيا معاونت نظارت، در كار تشكيلاتي افراد مي‌تواند نظارت داشته باشد، يا در امور شخصي آن‌ها؟ محدودة تحقيق و بررسي ازنظر شرعي تا کجاست؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات و شرح وظايف سازماني است و محدودة کاري نظارت را قانون و مقررات تعيين مي‌کند و تخلف از آن ...
سؤال: مبالغ ناچيزي كه متعلق به كاركنان مي‌باشد گاه به‌علت انتقال، دسترسي به آنها توسط امور مالي مقدور نمي‌باشد. وظيفة شرعي مسئولان دراين‌گونه موارد چيست؟ جواب: مسئولان بايد براساس مقررات مسئله را پيگيري نموده و در اوّلين فرصت پس از انتقال کارکنان به مح...
سؤال: آيا ناهماهنگي بين حوزة نمايندگي و ساحفا در انتصاب مديران، بدون استعلام امنيتي و مكتبي موجب ضمان است؟ جواب: ناهماهنگي بين دو حوزة (نمايندگي و حفا) اگر موجب اخلال در امور و خسارت بر سازمان گردد جايز نيست و اگر اين امر موجب تضييع حقوق فرد يا سازمان ...
سؤال: آيا مسئولان نظارت و نمايندگي‌ ها و بازرسي مجاز به دخل و تصرف در وظايف خود به اسم تعامل با مسئولان بالاتر هستند يا خير؟ جواب: مسئولان بايد براساس وظايف قانوني خود عمل کنند و تخلف از آن جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای ام...
سؤال: بعضي از مواقع در بازرسي‌هاي نظارتي براي جلوگيري از ورود هرگونه اشياي ممنوعه به داخل مجموعه‌هاي نظامي، کمد لباس سربازان مورد بازرسي غيرمترقبه قرار مي‌گيرد؛ اين نوع تفتيش وسايل شخصي سربازان چه حکمي دارد؟ جواب: درصورت اقتضاي مصلحت اهم و حکم قاضي، اش...
سوال : واگذاري مشاغل صوري براي دريافت مزايا به افرادي‌كه در آن شغل خدمت نمي‌كنند چه حكمي دارد؟ جواب : جایز نيست منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سوال : اگر دراثر رابطه، نيرويي شغل کارکنان ديگر را بگيرد (غصب نمايد) و از حقوق‌ومزاياي آن استفاده كند، حكم شرعي آن چيست؟ و ديگر کارکنان دراين‌مورد چه وظيفه‌اي دارند؟ جواب : اولاً توجه شود که جايگاه‌ها و مشاغل سازماني متعلق به افراد نيست، بلکه متعلق به ...
سؤال: حکم فقهي بررسي و بازديد غيرمترقبه تلفن همراه و... دانشجويان و پايوران چيست؟ جواب: اين کار ورود به حريم خصوصي افراد محسوب شده، بدون حکم قاضي جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه ع...
سوال : در سازمان با توجه به اينكه فقيه‌ جامع شرايط فرماندهي آن را به عهده دارد آيا افراد بايد به فتواي مرجع تقليد خودشان در امر احكام مربوط به شغل خودشان عمل كنند يا بايد مطابق با فتواي فرماندهي كل قوا كه خودش فقيه و صاحب رساله است جمع بين اين دو چگونه ا...
سؤال: برخي از استادان در كلاس درس حضور مدام نداشته يا با تأخير مراجعه کرده، ولي حق‌التدريس كامل دريافت مي‌نمايند، اين موضوع چه حكمي دارد؟ جواب: در فرض سؤال آن مقدار که درکلاس درس حضور نداشته و يا با تأخير غير‌متعارف به کلاس مي‌روند، استحقاق اجرت ندارند...
سؤال: قريب سه‌سال حقوق ماهيانه و پاداش را دريافت داشته ‏ام، ولي عرفاً و قانوناً سالي يك‌ماه حقوق به نام سنوات خدمت نيز به كارمند پرداخت مي ‏شود. آيا شرعاً اين مبلغ قابل پرداخت است يا خير؟ جواب: اگر متعارف و قانوني باشد گرفتن آن مانع ندارد. منبع: جزوه ...
سوال: اگر زماني اداره‏هاي دولتي قوانيني وضع كنند كه تا حدي با احكام اسلامي منافات داشته باشند، آيا جايز است كارمندان از عمل به اين قوانين موضوعه خودداري كنند؟ جواب : كسي در جمهوري اسلامي حق ندارد قانوني وضع كند و يا دستوري دهد كه مخالف با احكام اسلامي...
سوال: اگر زماني اداره‏هاي دولتي قوانيني وضع كنند كه تا حدي با احكام اسلامي منافات داشته باشند، آيا جايز است كارمندان از عمل به اين قوانين موضوعه خودداري كنند؟ جواب : كسي در جمهوري اسلامي حق ندارد قانوني وضع كند و يا دستوري دهد كه مخالف با احكام اسلامي...
سؤال: مسئولان تأييد صلاحيت و بازرسي بعد از تحقيق و بررسي، با توجه به مستندات موجود، حکم به عدم صلاحيت فرد براي تصدي مسئوليت مي‌دهند، اما بعدها ثابت مي‌شود او فردي شايسته و مناسب بوده است؛ دراين‌صورت، حکم حقوق تضييع‌ شدة فرد چيست؟ جواب: ملاک در انتصابات...
سوال : آيا اطاعت از دستورات نماينده ولي فقيه در مواردي كه داخل در قلمرو نمايندگي اوست، واجب است؟ جواب: اگر دستورات خود را بر اساس قلمرو صلاحيت و اختياراتي كه از طرف ولي فقيه به او واگذار شده است، صادر كرده باشد، مخالفت با آنها جايز نيست. منبع : احک...
سؤال: به کارکنان ادارات دولتي نسبت به اضافه‌کاري در غير ساعات اداري وجهي مي‌پردازند، اگر اضافه‌کاري درخلال ساعات اداري انجام شودآيا مي‌توان وجه را دريافت کرد؟ جواب: تابع مقرّرات دولت اسلامي است و انجام دادن کارهاي محوّله درساعات اداري حقوق جداگانه ن...
سؤال: آيا پنهان‌کاري بازرس و ناظر، نسبت به هويت واقعي خود در تحقيقات مصداق دروغ است؟ جواب: پنهان‌کاري بدون دروغ‌گويي، مصداق دروغ نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق ع...
تشكيل جلساتي از قبيل قرائت قرآن، تفسير قرآن و نهجالبلاغه، مراسم دعاي توسل و زيارت عاشورا، سخنراني در ميان دو نماز ظهروعصر و امثال آن در ساعتهاي اداري چه حكمي دارد؟ ملاک در اين‌گونه امور، قوانين و مقررات مربوط است و بايد بر اساس آن عمل شود؛ چنانچه بر...
سوال: برخي افراد يا مسئولان در ادارات يا ارگان‎ها و مراكز نظامي، فقط به خاطر اينكه صبح زودتر از ديگران به محل كار آمده و ديرتر از همه از كار مرخص مي‌شوند، از امكانات بيت‌المال استفاده شخصي مي‌كنند و جواز استفاده از اين وسايل را بيشتر كار كردن در اداره تو...
سؤال: اگركسي در وقت اداري به‌نحو احسن مسئوليت كار خود را انجام ندهد و پس‌از وقت اداري انجام دهد، آيا اضافه‌كار به نامبرده تعلق مي‌گيرد؟ جواب: کار‌نکردن در ساعت اداري جايز نيست و دريافت اضافه‌کاري بابت آن اشکال دارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاو...
سؤال: اگر قيمت جنسي بيش از عرف بازار به اداره پيشنهاد شود و در قرارداد منعقد شود، چه حکمي دارد؟ جواب: اگر بيش از قيمت عادلانة بازار باشد يا به کمتر از آن بتوان جنس را از بازار تهيه نمود، دراين‌صورت، اصل قراردادي که نمايندة خريد منعقد ساخته باطل است. ...
سؤال: آيا فرمانده يا مدير مي‌تواند برخي از اعتبارات دولتي را که تا پايان سال مالي هزينه نشده، به ‌عنوان ذخيره‌سازي براي سال آينده، به خريد کالاهاي مورد نياز اختصاص داده و آن را هزينه کند يا نه؟ جواب: اگر خريد اين کالاها مطابق مقررات و با اجازة مسئول صا...
سوال: با مرخصي استحقاقي موافقت نمي‌شود از آن طرف پانزده روز در سال بايد از مرخصي استحقاقي استفاده كرد وگرنه مي‌سوزد تكليف اين عده چيست؟ جواب: مرخصي استحقاقي کارکنان در شرايط عادي بايد مطابق مقررات اعطا گردد، مگر در شرايط ويژه (جنگي و بحراني) که بر طب...
سوال: اگر فرمانده يك قسمت يا مديري خارج از ضوابط به پرسنل خود اعم از كادر رسمي يا سرباز وظيفه مرخصي زياد بدهد حكم چيست؟ جواب: اعطاي مرخصي خارج از ضوابط و مقررات جايز نيست. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمز...
سوال : مرخصي استحقاقي حق برادران پايور و وظيفه است؛ اما گاهي شرايطي پيش مي‌آيد که امکان مرخصي دادن وجود ندارد و هنگام پايان خدمت سرباز چند روزي مرخصي طلبکار مي‌شود، آيا اين مرخصي باقيمانده مصداق حق الناس است؟ حکم شرعي آن را بيان نماييد. جواب: اگر نداد...
سؤال: درصورت نياز كاركنان، آيا مسئول اداره مي‌تواند از بودجة سازمان به‌عنوان قرض پرداخت كند و پس از دريافت به حساب سازمان برگرداند؟ جواب: اگر مسئول طبق مقررات مجاز به چنين کاري باشد، اشكال ندارد ولي اگر مجاز نباشد، نمي‌تواند قرض بدهد. منبع: جزوه احکام...
سوال : اگر در ساعات اداري به مرخصي رفتيم و يا احياناً استراحت کرديم و در مجموع اين مدت را در مرخصي ساعتي محاسبه کرديم و با توجه به اينکه طبق مقررات کارگزيني اگر نيرو بيش از هشت ساعت از مرخصي ساعتي استفاده کرد و مدت مربوطه را هم در برگه آخر ماه قيد کرد لک...
سوال : در بحث مرخصي تشويقي به نيروي زير دست، ملاک چه چيزهايي مي‌باشد؟ جواب: همان ملاک‌هايي که در آيين‌نامه انضباطي و ساير مقررات و ضوابط قانوني ذکر شده است. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگ...
سؤال: شخصي تخلف انضباطي كه نوعاً در آيين‌نامة انضباطي درج گرديده، مرتكب شده است. آيا ما مجاز هستيم به سليقه يا صلاح‌ديد خود و با تخفيف با او برخورد كنيم؟ جواب: برابر مقررات، برخورد با تخلف با فرماندهان است و ملاک تصميم [شخص] فرمانده است. منبع: جزوه...
سؤال: آيا جايز است كارمندان در ادارهها و مؤسسات دولتي اقامة نماز جماعت داشته باشند و مجالس عزاداري برپا كنند؟ جواب: اقامة نماز و بيان احكام و معارف و امثال آن در هنگام اجتماع براي نماز در خصوص ماه مبارك رمضان و ديگر ايام‌الله مانع ندارد؛ مشروط بر اينكه...
سؤال: بعضي از هزينه‌ها در مأموريت‌هاست كه اجباراً بايد هزينه شود، ولي از لحاظ سازماني تعريفي براي اين‌گونه هزينه‌ها نشده است، آيا اگر اين‌گونه هزينه‌ها را در فاكتور ديگر هزينه‌هاي تعريف شده داخل كنيم و در آن قالب تسويه‌ حساب كنيم صحيح است يا نه؟ جواب: ...
سوال: برگزاري مراسم ختم بستگان نيروهاي مسلح در محل كار و در ساعت اداري چه حكمي دارد؟ جواب: برخلاف مقررات جايز نيست. (استفتاء از مقام معظم رهبری)
سوال: تشكيلات براي رفاه بيشتر کارکنان اقدام به راه‌اندازي آرايشگاه، خياطي و فروشگاه در داخل اداره نموده است كه فقط در ساعات اداري باز مي‌باشد آيا کارکنان حق دارند در ساعات ياد شده و بدون مرخصي ساعتي از اين امكانات بهره‌گيري نمايند؟ جواب: صرف وقت اداري...
سؤال: گاهي اوقات براي شخص ما ثابت مي‌شود که در بررسي‌هايي که توسط نظارت و بازرسي صورت گرفته است، قانوني عمل نشده است؛ مثلاً فرد بي‌گناهي، مقصر يا حق مظلومي ضايع شده است و مواردي ازاين‌قبيل. پيروي از اين تصميمات براي شخص ما که آگاه به مسئله بوديم، چه حکمي...
سؤال: آيا مي‌توان از محل بودجه و اعتبارات سازمان، مساعده به كاركنان پرداخت نمود و شرعاً چه حكمي دارد؟ جواب: بستگي به ضوابط و مقررات سازماني دارد والاّ جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ا...
سؤال: آيا اگر فرمانده يا مدير نظرش اين باشد که: «مصلحت سازمان و پيشرفت سريع امور، اقتضاي جابه‌ جايي کدهاي بودجه را دارد» مي‌تواند دستور جابه‌ جايي کدها را بدهد؟ جواب: اگر درقوانين و مقررات چنين اختياري به مسئول داده شده باشد يا با اجازة مسئول بالاتر که...
سؤال: بعضاً بي‌ توجهي و عدم دقت نظر مسئولان بازرسي نمي‌تواند نيروهاي مسلح را به اهداف اصلي و آرمان‌هايشان نزديک کند، در اين مورد آيا مسئولان بازرسي که کوتاهي کرده‌اند، ضامن‌اند؟ جواب: قصور در اين زمينه جايز نيست و اگر موجب ايراد خسارت به بيت‌المال گردد...
سوال : با عنايت به اين که سازوکار و ساختاراحراز صلاحيت عقيدتي، سياسي، حفاظتي، مديريتي براي انتصاب فرماندهان، يا رؤسا و مديران در نيروهاي مسلّح برابر مقررات معلوم است اگر نهادهاي مسئول در احراز اين صلاحيت‌ها تساهل و تسامح نمايند و در نتيجه افرادي که واجد ...
سوال : اگر فرمانده يا مديري در انتصابات و چينش نيرو مقررات را رعايت نکند و ازاين طريق موجب ضرر و زيان يا احياناً خسارت و تلفاتي گردد، حکمش چيست؟ جواب : انتصاب افراد بايد بر‌اساس مقررات باشد و تخلف از آن جايز نيست، و چنانچه برخلاف مقررات انتصابي صورت گ...
سوال : صرف وقت اداري براي دريافت حقوق و يا خريد کالاها و اقلام يارانه‌اي از فروشگاه داخل پادگان و... در وقت اداري چه حکمي دارد؟ ج. بايد مرخصي ساعتي گرفته شود. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگ...
سؤال: آيا ردّ مدير انتخابي فرماندهان توسط بازرسي شرعاً و قانوناً جايز است؟ جواب: اگر در چهارچوب ضوابط و مقررات و در حيطة اختيار سازماني‌اش باشد، اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه ...
سوال : فرماندهي، رياست و مديريت در نظام مقدس جمهوري اسلامي شرعاً مصداق کدام‌يک از مفاهيم سه‌گانه حق، حکم و تکليف مي‌باشد؟ جواب : از مصاديق تکليف شرعي است که با حکم صادره از سلسله‌مراتب فرماندهي ـ که به فرماندهي کل قوا متصل است ـ منصوب مي‌گردد. منبع :...
سوال : فرماندهان و مديراني كه به نظر خود، توانايي، مهارت و علم كافي براي انجام وظيفه‌اي كه به آنها محول مي‌شود ندارند آيا واجب است از پذيرش مسئوليت امتناع كنند يا تشخيص مقامات بالاتر كه انتصاب را انجام مي‌دهند كافي است؟ جواب : اگر مقامات بالاتر شخصي ر...
سوال: گاهي حجم مأموريت طوري مي‌شود که زمان اقامة نماز فراهم نشده و نماز قضا مي‌شود. دراين‌صورت چه بايد کرد؟ جواب: در هر حال هرچند در حين مأموريت يا عمليات نماز واجب را بايد در وقت مقرّر آن خواند، ولو در حال حرکت باشد، امّا اگر امکان وضو يا غسل و حتي ت...
سؤال: به‌کارگيري برخي افراد در حوزة نمايندگي که صلاحيت انجام کار نظارت و بازرسي را ندارند، چه حکمي دارد و راه تشخيص اين‌گونه افراد چيست؟ جواب: تصدي امور نظارت و بازرسي بايد براساس مقررات و ضوابط مربوط باشد، و تخلف از آن جايز نيست و تشخيص صلاحيت ناظران ...
سؤال: بودجه‌اي تحت عنواني خاص اختصاص يافته است درحالي‌كه آن قسمت نيازي به آن اعتبار نداشته باشد، آيا مي‌توان با آن اعتبار خانوادة کارکنان را افطاري داد؟ جواب: چنانچه منع قانوني نداشته باشد درحدّ اختيار قانوني فرمانده يا مدير هر رده اشکال ندارد. منبع: ...
سوال : اگر فرد يا افرادي توانايي و شايستگي فرماندهي را ندارند، اما براي دريافت مزاياي بيشتر بپذيرند که به فرماندهي منصوب شوند، دستورات آنان و حقوق و مزاياي دريافتي مشروعيت دارد؟ جواب : چنانچه انتصاب افراد در جايگاه فرماندهي برخلاف ضوابط و مقررات و بدو...
سوال : آيا يک فرد نظامي با درجة پايين‌تر مي‌تواند فرمانده و مسئول يک فرد با درجة بالاتر باشد؟ جواب : بستگي به شرايط و تخصص و توانمندي فرد و آيين‌نامه انضباطي دارد و اگر ضرورت اقتضا کند، اشکالي ندارد. منبع : فقه سازمانی /احکام فرماندهی براساس فتاواي ...
سوال : آيا در مديريت و فرماندهي تفاوتي در نحوه اداره سازمان‌هاي نظامي با سازمان‌ها و ادارات غير نظامي به لحاظ شرعي وجود دارد؟ لطفا نظر مبارکتان را بيان فرماييد. جواب : از حيث عمل به مقررات و وظايف قانوني تفاوتي ندارد. منبع : فقه سازمانی /احکام فرمان...
سؤال: اعمال سليقه، ازنظر دستورها و اقدامات اجرايي، در نظارت و بازرسي چه حكمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سوال : اگر فرمانده براي دفتر کار خود يا زيرمجموعه‌اش بيش‌از نياز متعارف ابزار و اقلام تهيه و اسراف و تشريفات را ترويج کند، چه حکمي دارد؟ وظيفة زيرمجموعه در قبال فرمانده چيست؟ جواب : اولاً، فرمانده بايد به‌گونه‌اي رفتار نمايد که در همة ابعادعقيدتي، سياسي...
سؤال: گاهي اوقات افرادي براي نظارت و بازرسي انتخاب مي‌شوند که به‌لحاظ جايگاه و درجه از مجموعه يا فرد نظارت‌شونده پايين‌تر است و چه‌بسا امکان دارد فرد بازرس نتواند واقعيات امر را گزارش کند؛ در اين فرض، تکليف بازرس چيست؟ جواب: شرعاً و قانوناً بر بازرس وا...
سوال : وظيفة فرماندهان ردة پايين در قبال کارهاي خلاف شرعي که در تشکيلات انجام مي‌گيرد و فرمانده مافوق توانايي جلوگيري از آن را دارد و جلوگيري نمي‌کند چيست؟ مثلاً، فرمانده مي‌تواند از جمع شدن زن و مرد نامحرم در يک اتاق جلوگيري کند يا نگذارد که در بهداري، ...
سوال : بعضي از پرسنل با هماهنگي مسئول مستقيم خود در دانشگاه شركت كرده و دو روز در هفته به سر كار نمي‌آيند و اين كار بدون هماهنگي با كارگزيني و فرماندهي مي‌باشد. حكم شرعي آن چيست؟ جواب: چنانچه هماهنگي مورد سئوال در حد اختيارات قانوني مسئول مستقيم باشد ...
سوال : اگر فرمانده سازوکار و امکانات لازم براي انجام مأموريت را براي يگان تحت امر آماده نکند و در عين حال اجراي مأموريت را از آنها بخواهد، تکليف شرعي چيست؟ جواب : انجام مأموريت به اندازة امکانات و مقدورات واجب است. منبع : فقه سازمانی /احکام فرماندهی...
سوال : در مواردي ضرورتي پيش مي‌آيد که شخص براي انجام كار اداري يا شخصي به مرخصي مي‌رود بعد از آمدن مرخصي گرفته يا ثبت مي‌کند. آيا اجازه از فرمانده لازم است؟ جواب: در مفروض سؤال چنانچه مقررات مربوطه اجازه فرمانده را لازم مي‌داند بايد رعايت شود. منبع...
سؤال: افرادي در مسئوليتي به‌کارگيري نشده‌اند، اما در جايگاهي معادل آن جايگاه فعاليت مي‌نمايند، آيا مي‌توان گواهي اشتغال براي جايگاهي که فرد فعاليت نمي‌نمايد صادر نمود تا از حقوق و مزاياي آن برخوردار گردد؟ جواب: در اين‌گونه موارد رعايت ضوابط ومقررات ل...
سؤال: در بازرسي از برنامه‌ها، با چشم‌پوشي از معايب، نمره‌اي غيرواقعي مي‌دهيم، حكم آن چيست؟ جواب: در بازرسي چشم‌پوشي از معايب و نمره و گزارش غيرواقعي دادن جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژ...
سوال : آيا فرماندهان پايگاه‌هاي بسيج در روستاها، قريه‌ها و... مي‌توانند در ساعت اداري و سازماني به امور شخصي خود از قبيل دامداري، كشاورزي و.... بپردازند؟ جواب : عمل برخلاف وظايف قانوني جايز نيست. منبع : فقه سازمانی /احکام فرماندهی براساس فتاواي امام ...
سؤال: اگر بازرس به‌طور متملقانه از ردة بازرسي‌ شونده يا مسئولان رده تعريف و تمجيد نمايد، حکمش چيست؟ جواب: تملق و چاپلوسي از امور ضد اخلاقي است و ريشه در هواي نفس و دنياپرستي دارد؛ ازاين‌رو، بر كاركنان سازمان واجب شرعي و قانوني است كه روح خود را از اين ...
سوال : آيا فرمانده يا مدير مي‌تواند در شرايط عادي بيشتر از اختيارات قانوني تصميم‌گيري يا اقدام به تشويق و تنبيه کند؟ جواب : نمي‌تواند، مگر اينکه مطابق ضوابط و مقررات، اختيارات ردة مافوق به وي واگذار شده باشد. منبع : فقه سازمانی /احکام فرماندهی براساس...
سوال : آيا فرمانده مي‌تواند بيرون از چهار چوب و بالاتر از قانون، منزلي را در اختيار فردي قرار دهد؟ جواب : در اين قبيل امور، معيار قانون، ضوابط و اختياراتي است که به فرمانده داده شده است. منبع : فقه سازمانی /احکام فرماندهی براساس فتاواي امام خامنه‌اي...
سوال: طبق قانون به هر شخص در سال تعدادي مرخصي تعلق مي‌گيرد و مقداري از آن نيز قابل ذخيره نيست از طرفي سازمان نمي‌تواند اين مرخصي‌ها را به صورت کامل به شخص بدهد. آيا ما به عنوان فرمانده سازمان مديون نيروي تحت امرخود به‌خاطر عدم امکان اعطاي مرخصي‌هاي او به...
سوال : اختيارات فرمانده در پذيرايي از مهمانان اداري چقدر است؟ آيا اجازه دارد با غذاي بيرون از سازمان از آنها پذيرايي نمايد؟ حد آن چقدر است؟ جواب : تابع مقررات و اختيارات قانوني فرمانده است. منبع : فقه سازمانی /احکام فرماندهی براساس فتاواي امام خامنه...
سؤال: ارائه و ارسال آمار و اطلاعات غلط ازسوي رده‌ها که در سرجمع تأثيرگذار است، چه حکمي دارد؟ جواب: ارائة آمار و اطلاعات دروغ و خلاف واقع، حرام است و مسئوليت شرعي و قانوني دارد. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زم...
سوال : اختيارات فرماندهان و مسئولان براي استفاده از درآمدهاي خودکفايي نيروهاي مسلّح، در چه حد است؟ جواب : در حدي است که قانون يا مقررات مربوط تعيين کرده است. منبع : فقه سازمانی /احکام فرماندهی براساس فتاواي امام خامنه‌اي /انتشارات زمزم هدایت/پژوهشگا...
سوال : ذخيره مرخصي توسط كاركنان كه به واسطه مسئوليت و اولويت مأموريت‌هاي يگان قادر به استفاده از مرخصي استحقاقي خود نمي‌باشند چيست؟ جواب: بستگي به ضوابط و مقررات دارد. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هد...
سؤال: گاهي بازرس‌هاي اعزامي از مركز، فاقد تخصص لازم در مورد بازرسي هستند و گزارش تهيه‌شده تخصصي نيست، وظيفة ما درقبال اين گزارش‌ها چيست؟ جواب: ازآنجاکه به‌کارگيري افراد غيرمتخصص و فاقد شايستگي لازم، خلاف قانون و مقررات و موجب خسارت به سازمان مي‌شود، بر...
سؤال: جابه‌جايي اعتبارات با سرفصل‌هاي مشخص درسطح فرماندهان ارشد سپاه و به‌ويژه آحاد سپاه چه حكمي دارد؟ جواب: جابه‌جايي اعتبارات جايز نيست مگر در شرايط اضطراري و مستند به اذن مقام صاحب‌اختيار قانوني. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/...
سؤال: گاهي بودجه با عناوين اختصاصي مي‌باشد كه اضافه‌ كاري را شامل نمي‌شود اما مسئول يا فرمانده بنابه تشخيص خود بخشي از آن را به‌عنوان اضافه‌كاري به نيروها و پرسنل اختصاص مي‌دهد، آيا مشكل ندارد؟ توضيح دهيد. جواب: جابه‌جايي بودجه جايز نيست، مگر در مواردي...
سؤال: اگر پيش از تخصيص اعتبار ازسوي مسئولان مبلغي شخصي هزينه شود آيا پس از اختصاص اعتبار مي‌توان مبلغ هزينه شده را از اعتبار فوق برداشت كرد؟ جواب: چنانچه هزينه‌کرد شخصي براي سازمان و برداشت آن پس از وصول اعتبار، مطابق ضوابط و مقررات سازماني باشد اشکال ...
سوال: 1- در صورت سرقت يا مفقودي اقلام جيرة استحقاقي دوسالانه در ساعات اداري يا غيراداري آيا سازمان مي‌تواند جایگزين نمايد؟ 2- در اقلام تحويلي به خلبانان يک عدد ساعت مخصوص گران‌قيمت به مدت ده سال تحويل مي‌گردد. در صورت مفقود شدن تکليف چيست؟ ازآنجاکه ساعت...
سؤال: بودجه‌اي كه به‌عنوان اضافه‌كار به مناطق مي‌آيد توسط فرماندهان در قسمت‌هاي ديگري هزينه مي‌گردد و اضافه‌كار کارکنان به‌صورت كامل پرداخت نمي‌گردد و کارکنان از سازمان طلبكار مي‌شوند، دستور شرعي چيست؟ جواب: مصرف نمودن بودجه و اموال دولتي در غير مواردي...
سوال : همانگونه که در آئين‌نامه انضباطي نيروهاي مسلح آمده است: «فرماندهان، رؤسا و مديران بايستي علت تنبيه و تشويق را به کارکنان تفهيم نمايند» و سپس آن را اجرا کنند، در حالي که در برخي موارد نيرو را تنبيه مي‌کنند و علت آن را نمي‌گويند؛ حکم آن چيست؟ جواب...
سوال : تحصيل در دانشگاه‌هاي غيرسازماني و استفاده از امكانات سازماني مثل منزل، غذا، خودرو و... چه حكمي دارد؟ جواب: تابع مقررات است. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق ع...
سوال : عدم حضور در برنامه‌هاي طولاني ستاد و پاسخگويي به مراجعين چه حکمي دارد؟ جواب: جلسات بی محتوا به بهانه مشغول شدن به کاري شانه خالي کردن از وظيفه قانوني و برنامه سازماني جايز نيست. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/...
سوال : قبول تمام شرايط و ضوابط آيين نامه‌ها و حفظ شعائر و امضا كردن تعهد‌نامه و بعد در ادامه خدمت خلاف آن عمل نمودن چه حكمي دارد؟ جواب: حرام است. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسل...
سؤال: استفادة ساختگي از مرخصي استعلاجي و درآمد ناشي از آن در اين ايام چه حکمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: اگر مدير يا کارشناس کنترل کيفيت، دادنِ آمار واقعي را مضر به حال خود بداند، آيا کارپرداز شرعاً مسئول است و اگر اين کار براي حفظ موقعيت و سِمَت باشد، چه حکمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ...
سؤال: از اعتبار حق‌التدريس در آخر سال مبلغي اضافه مي‌آمد كه بنابه دستور رئيس اداره به طريق قانوني نگهداري مي‌شد، همچنين گاهي پول‌ هاي ديگري كه از مصرف بيت‌المال به‌دست مي‌آمد، نزد بنده جمع‌آوري مي‌شد و به مبلغ يك‌ميليون تومان رسيد كه با استفاده از آن مشك...
سؤال: اگر کارشناس کنترل کيفيت رفع عيبي را ضروري بداند، ولي مافوق دستور صرف‌نظر از آن را صادر کند، چه حکمي دارد؟ جواب: براساس قوانين و مقررات عمل شود. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ام...
سؤال: باتوجه‌به امتناع شرکت‌هاي بيمه از پرداخت تمام خسارت به افراد و کارگاه‌هاي زيان‌ديده، جبران مابه‌التفاوت خسارت از راه‌هاي ديگر چه حکمي دارد؟ جواب: براساس قوانين و مقررات عمل شود. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ز...
سوال : در حال حاضر يکي از پارامترهاي حقوق افراد جايگاه و عنوان شغلي مي‌باشد در بعضي اوقات حق شغلي جايگاه‌هاي پايين‌تر حقوقش بيشتر است و با تدبير مسئولين فرد پس از جابجايي عنوان شغلي‌اش همان عنوان قبلي در سيستم حقوقي عمل مي‌شود، به‌عنوان مثال کسي که فرمان...
سؤال: اينجانب به استخدام سازماني درآمدم منتهي استخدام شدن بدين قرار بود كه حدود چهارصد نفر ثبتِ نام كرده بودند و چهل‌وچند نفر را ظاهراً ازطريق امتحان پذيرفتند، چون من شنيده بودم كه دست‏ اندركاران خيلي‏ ها را هم ممكن است بدون آنكه نمرة قبولي بياورند با سف...
سوال: آيا کسي که مسئوليت اموال پشتيباني با اوست، مي‌تواند در برخي جاها از منابع سازمان مثل خودرو و تلفن استفاده کند و درجاي ديگر با استفاده از امکانات شخصي خود، کار سازمان را راه بياندازد؛ يعني به‌نحوي جبران کند، آيا اين کار جايز است؟ اصلا فرد مي‌تواند م...
سوال : حکم افرادي که به قوانين داخلي توجهي ندارند و نظم را برهم مي‌زنند چيست؟ جواب: بايد مطابق مقررات و آئين نامه انضباطي باآنان برخورد شود. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ا...
سؤال: اگر فرد مسئول يا فرمانده يقين نمايد که در مجموعه فردي ديگر مي‌تواند امور را بهتر مديريت نمايد وظيفه چيست؟ آيا بايد شخص برتر را معرفي نموده تا مسئوليت را به او بدهند؟ اگر اين كار را نکرد چه حکمي دارد؟ جواب: در فرض سؤال اگر يقين به برتري آن شخص دار...
سوال : در ساختار نظامي نيروها همانند ديگر كاركنان دولت و با قيدها و محدوديت‌هاي بيشتر كار مي‌كنند؛ اما ازمزاياي كمتري برخوردار مي‌شوند، آيا اين روش صحيح است؟ جواب: حقوق و مزايا بايد مطابق مقررات باشد و برخلاف آن جايز نيست و موجب ضمان است. منبع : ا...
سؤال: پس از آنکه تيم پزشپزشکیکي مأمور معاينه، درصد ازکارافتادگي مرا تعيين کرد مبلغي را به‌عنوان مساعدت از دولت دريافت کردم، ولي احتمال مي‌دهم که مستحق دريافت اين مقدار نباشم و پزشکان به‌علّت آشنايي و رابطه با من، مراعات مرا کرده باشند. تکليف من در اين حا...
سؤال: آيا پرداخت حق تونل به کارکناني که در تونل کار نمي‌کنند، براي جبران هزينة مکالمات گوشي همراه آن‌ها در انجام امور کارگاه، شرعاً جايز است؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ا...
سؤال: پرداخت مطالبات برخي کارگران يا پيمانکاران قرارگاه به دليل اينکه از مجموعه جدا شده‌اند و به مرور نام و نشاني آن‌ها حذف شده است، ممکن نيست. حکم آن را بيان فرماييد؟ جواب: در صورت فحص و يأس از دسترسي به آنان، رد مظالم داده شود. منبع: جزوه احکام ساز...
سؤال: فرد مسئولي به‌دليل خستگي ناشي از پذيرفتن كارهاي غيرسازماني (فرهنگي، اقتصادي) درخواست مي‌کند به‌صورت يك نيروي عادي (بدون پذيرفتن مسئوليت) در سازمان خدمت نمايد. چنانچه فرماندهي به‌خاطر تحت فشار بودن قبول كند، آيا افراد حقوقي و نظارتي نظير نظارت، ساحف...
سؤال: به‌طور معمول، عزل و نصب‌ها بايد براساس شايستگي، توانايي، تعهد و تخصص باشد، اگر افرادي حب و بغض‌ها يا جناحي‌بودن را لحاظ کنند و افرادي را منصوب کنند که فاقد اين شاخص‌ها باشند، اين کار ازنظر شرعي چه حکمي دارد؟ جواب: انتصاب افراد بايد براساس مقررات ...
سوال : آيا قوانيني كه از جانب سلسله مراتب (نمايندگي يا فرماندهي) ابلاغ مي‌شود علاوه بر ضوابط سازماني جنبه شرعي نيز دارد؟ يعني اگر فردي عامل به آن قوانين نشد آيا مرتكب خلاف شرع شده است؟ جواب: عمل برخلاف قوانين و مقررات ابلاغي شرعاً جايز نيست. منبع :...
سؤال: حکم شرعي حقوق نسبت به ساعاتي که کارمند به گفت‌ وگو با همکاران مي‌پردازد چيست؟ جواب: اگر غيرمتعارف و خارج از مأموريت باشد، ضامن است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه ...
سؤال: روز‌هايي که انسان در مرخصي است در ازاي همان روز‌ها حقوق و فوق‌العاده گرفتن چه حکمي دارد؟ جواب: تابع قرارداد استخدام و مقرّرات ادارة مربوط است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام ص...
سؤال: فردي در نظارت و بازرسي براساس تحقيقات صورت‌گرفته، گزارشي را تهيه مي‌کند و به مراکز بالاتر ارسال مي‌کند تا براساس آن تصميم‌گيري شود. چند سال بعد، متوجه مي‌شود گزارش ارائه‌شده از سوي وي اشتباه بوده و منجر به اتخاذ تصميم اشتباه گشته و حقوق فرد يا سازم...
سؤال: اولويت قايل شدن و ناديده‌گرفتن شرايط و ضوابط از طرف مسئولان در انتصاب افراد و ضايع‌ کردن حق افرادي که صلاحيت لازم را دارند، چه حکمي دارد؟ جواب: تخلف از مقررات حرام بوده و اگر منجر به تضييع حقوق افراد داراي صلاحيت شود، موجب ضمان است. منبع: جزوه ا...
سؤال: در سير انتصاب برخي افراد (ازجمله پاسخ به استعلامات و...) به‌واسطة توصيه و سفارشي که از ناحية همکاران انجام مي‌شود، تسريع صورت مي‌گيرد. آيا دخالت‌دادن روابط شخصي در اين امور ازلحاظ شرعي اشکال دارد؟ جواب: قبول توصيه و سفارش از كسي، اگر مخالف قانون ...
سؤال: دخالت‌ دادن روابط شخصي در انتصابات چه حکمي دارد؟ جواب: درصورتي‌که برخلاف قانون و مقررات باشد، جايز نيست و چنانچه موجب ضايع‌شدن حق کسي گردد، موجب ضمان است. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگ...
سؤال: آيا در پيمانکاري ساختماني براي نهادهاي دولتي گرفتن قيمت نو از اقلام مستعمل مجايز است؟ بر فرض عدم جواز، جبران تفاوت قيمت چگونه است؟ جواب: در فرض سؤال، براي اقلام مستعمل گرفتن قيمت نو جايز نيست، مگر آنکه با درنظر‌گرفتن مصلحت و مقررات سازماني در ضمن...
سؤال: ساعاتي از وقت اداري كاركنان به دلايل مختلفي مثل: منتظر جلسه شدن، نبودن كار، يا نبودن مراجعات و مانند آن تلف مي‌شود و كاركنان عملاً در آن ساعت‌ها هيچ‌گونه خدمتي انجام نمي‌دهند يا ساعاتي كه شخص مشغول انجام امور شخصي خود است ازنظر معظّم‌له تكليف حق‌وح...
سؤال: اگر درطول ساعت‌هاي اداري كه طبق برنامة معين ابلاغي، مي‌بايست فعاليت‌هايي انجام گيرد، گاهي به‌دليل كمبود نيرو اين اعمال انجام نمي‌گيرد، دراين‌حالت تكليف نيروهاي موجود چيست؟ فرماندهي نيز دراين‌زمان، ابلاغي به ما ندارد؟ آيا حقوقي كه در اين ساعات مي‌گي...
سوال : يکي از معضلاتي که وجود دارد مسئله جابجايي هزينه‌ها است که بعضاً با دستور و اطلاع فرمانده و مسئولين مي‌باشد، آيا از نظر شرعي اشکالي ندارد؟ جواب: اگر قانون و مقررات چنين اختياري به فرماندهان و يا مسئولين داده باشد اشکال ندارد و الا جايز نيست. ...
سؤال: آيا در لحظاتي كه در محلّ كار مشغول هستيم و وقت آن به بطالت بگذرد اين باعث مي‌شود كه حقوق ما مشكل‌دار شود يا اين مشكل برعهدة خود سيستم است يا خود شخص؟ جواب: در فرض سؤال اگر سيستم باعث اين کار است چيزي برعهدة شخص نيست، ولي اگر خودش وقت را به بطالت ...
سؤال: باتوجه‌به تغيير ساختار سازماني تغييراتي در حق‌وحقوق كاركنان به‌وجود مي‌آيد؛ مثلاً شخصي با جايگاه خدمتي هفده مشغول خدمت است که در ساختار جديد جايگاه ايشان شانزده شده است، ولي مسئولان امر تازماني‌كه فرد از آن جايگاه خارج نشده در حقوق ايشان دست نمي‌زن...
سوال: گاهي براي دريافت جنس مورد نياز سازمان، آمارهاي غيرواقعي (بالاتر از ميزان نياز) داده مي‌شود؛ يعني آمار بالاتر داده مي‌شود تا کالاي تحويلي به ميزان نياز دريافت شود، حکم آن چيست؟ جواب: دادن آمار غيرواقعي به هر دليلي جايز نيست. منبع : جزوه فقه ساز...
سوال : غيبت‌هاي همكاران در نزد فرماندهي يا حوزة نمايندگي به دليل كاري و حفاظت از سازمان چه حكمي دارد؟ جواب: غيبت جايز نيست، اما اگر مطلبي است که از چارچوب روابط سازماني بايد به مقام مسئول گفته شود يا جهت نهي از منکر گفته مي‎شود اشکال ندارد. منبع : ...
سوال: نقد و صحبت پيرامون نقاط مثبت و منفي همکار، فرمانده و زيردست درخصوص مسائل کاري چگونه است؟ جواب: اگر جنبه شخصي داشته باشد و از مصاديق غيبت باشد جايز نيست. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوه...
سوال: مسئوليت جنسي که در برگزاري نمايشگاه‌ها يا جابه‌جايي سازماني گم‌شده با کيست؟ جواب: شخصي که مسئوليت لوازم با او بوده در صورت کوتاهي ضامن است منبع : جزوه فقه سازماني احکـام آماد و پشتيباني براساس فتاواي امام خامنه‌اي
سوال : چيزي غير مجاز را به محل كار فردي، يا منزل و يا داخل ماشين او بردن به منظور تخريب او چه حكمي دارد؟ جواب: حرام است. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام...
سؤال: حكم ضايع شدن حق‌وحقوق افراد به‌جهت اشتباهات فرماندهان كه سازمان نيز درخصوص جبران آن مسئوليتي را نمي‌پذيرد، چيست؟ جواب: فرماندهان بايد براساس قوانين و مقررات به وظايف قانوني خود عمل نمايند و نسبت‌به استيفاي حق‌وحقوق تضييع شدة کارکنان اقدام و پيگير...
سؤال: دونفر با شرايط يكسان استخدام مي‌شوند بنابه ضرورت يكي را در جايگاه بالاتر و ديگري را درجايگاه پايين‌تر به‌كار مي‌گيرند، ولي حقوق جايگاه بالاتر را به هردو مي‌دهند، آيا اشكال ندارد؟ جواب: پرداخت حقوق جايگاه بالاتر به فردي که در جايگاه پايين‌تر خدمت ...
سؤال: در واحد مهندسي، نظارت بر ساخت‌ وساز را بايد بعد از وقت اداري انجام بدهند. براي اين کار، قرارداد جداگانه بسته شده است، ولي متأسفانه، در وقت اداري با هزينه و امکانات سازمان براي قرارداد مذکور نظارت انجام مي‌شود. آيا اين کار صحيح است؟ جواب: اگر برخل...
سوال : گاهي اوقات مسئولين سپاه براي تحقيقات (حفاظتي، عقيدتي و....) به بنده مراجعه مي‌كنند در رابطه با همكاران، تكليف بنده چيست؟ به دليل اينكه گاهي اوقات چنانچه واقعيت را بگويم همكار متضرر مي‌گردد حکم شرعي را بيان فرماييد. جواب: آنچه را يقين به او دار...
سوال : اگر در يكي از اداره ‏هاي دولتي اختلاس از بيت‌المال صورت بگيرد و اين اختلاس استمرار داشته باشد و شخصي اين توانايي را در خود ببيند كه اگر مسئوليت آن اداره را بر عهده بگيرد، مي‏تواند اين وضع را اصلاح كند، و اين كار هم فقط از طريق دادن رشوه به يكي از ...
سوال : تعدادي گزارش كتبي راجع به اختلاس اموال دولتي توسط يكي از كارمندان دريافت گرديده كه بعد از انجام تحقيقات در مورد اين اتهام، صحّت بعضي از آن گزارش‌ها براي ما آشكار شده است. ولي هنگام تحقيق از فرد متهم خود او همه اتهامات را انكار مي‏كند، آيا ارسال اي...
سوال : آيا تبعيض در ارائه خدمات سازماني در روستاها و بين نيروها و دوره‌هاي مختلف سپاه جايز است؟ جواب: در شرايط مساوي تبعيض جايز نيست، لکن اگر شرايط متفاوت باشد تفاوت خدمات بر حسب شرايط و ضوابط سازماني اشکال ندارد. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: ب...
سوال : چرا ما با يك دقيقه دير و زود رفتن براي حقوقمان مشكل شرعي ايجاد مي‌شود، ولي يك معلم سه ماه تعطيل مي‌شود؛ امّا حقوق دريافتي‌اش حلال است حکم فقهي در اين مورد چيست؟ جواب: بستگي به قانون مقررات استخدامي دارد که با توجه به مقتضيات و شرايط خدمتي با ه...
سؤال: آيا سخن گفتن از اسرار شخصي و امور خصوصي و سرّي دربرابر مردم جايز است؟ جواب: آشکار کردن امور خصوصي و شخصي، اگر به‌نحوي مربوط به افراد ديگر باشد و يا موجب ترتب مفسده شود، جايز نيست و نسبت به مسائل سوء اخلاقي در برخي موارد حتي اگر مربوط به افراد ديگ...
سؤال: کارکناني که در حال مأموريت با خودروهاي سازماني مي‌باشند، چنانچه کار شخصي براي آنان پيش آيد که لازمة آن توقف خودرو در همان مسير مأموريت يا همراه با تغيير جزيي مسير باشد. آيا اين کار شرعاً اشکال دارد؟ جواب: با اجازه فرمانده يا مسئول رده و به‌شرطي ک...
سؤال: اگر بازرس براي راحتي و تسريع در رسيدن به مبدأ اعزام (فرودگاه، ترمينال و...) از آژانس استفاده نمايد، اين درحالي است که مي‌تواند با مترو، بي.ار.تي. و... هم تردد نموده و به مبداء اعزام شود، حکمش چيست؟ جواب: ملاک ضوابط و مقررات سازماني مي‌باشد و تخلف...
سوال : آيا پولي كه انسان به واسطة شغل خود كسب مي‌كند، ولي در شغل خود كم‌كاري نموده است، آيا پول دريافتي حرام است؟ جواب: اگر در مقابل كاري كه انجام نداده، پول مي‌گيرد، حكم مال حرام را دارد و موجب ضمان است. منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر اساس ...
سؤال: آيا بازرسان معاونت نظارت و تأييد صلاحيت در زمان بازرسي از مجموعه‌هاي متعلق به سازمان (مراکز فرهنگي تفريحي، رستوران‌ها و...) با پيشنهاد و مجوز مسئولان آن مراکز، مجاز به استفاده از پذيرايي در حد ميوه يا غذا هستند يا خير؟ جواب: چنانچه مسئولان مراکز ...
سؤال: اگر مبلغ مشخصي جهت تردد افراد درحال مأموريت در نظر گرفته شود، ولي فرد هزينة کمتري پرداخت نمايد، آيا مجاز است مبلغ مابه‌التفاوت را براي خود بردارد؟ جواب: چنانچه با اجازة فرمانده يا مسئول رده باشد، اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر ...
سوال : اينجانب چندين سال است كه كارمند دولت هستم، در طول مدّت خدمتم، چندين بار به عللي كار محوّله را صحيح و كامل انجام نداده‏ام، ولي پولش را دريافت كرده ‏ام لطفاً بفرماييد: الف. آيا بايد براي جبران آن فقط در همان اداره كار كنم يا اينكه اگر در يكي از ارگ...
سوال : بعضي روزها به علت خستگي، وظيفه‌ام را در محل کار کامل انجام نداده‌ام. آيا با نگرفتن بعضي از مزايا جبران کم‌کاري خواهد شد؟ جواب: نگرفتن مزايا، جبران‌کننده کم‌کاري نيست و لازم است طبق مقررات استخدامي در وقت اداري به وظائف خود عمل نماييد. منبع :...
سوال : انجام ندادن كار ارباب رجوع در ادارات از طرف مسئولين فقط از باب بي‌توجهي، چه حكمي دارد؟ جواب: تعلّل بي‌وجه و مماطله در انجام وظايف اداري، قانوناً خلاف و شرعاً حرام و موجب ضمان حقوق استخدامي دريافتي نسبت به موارد كم‌كاري يا خودداري از كارهاي محو...
سؤال: برخي از كاركنان در ساعات اداري در قسمت آموزش تدريس مي‌نمايند و در قبال مدت‌زمان تدريس مبلغي به‌عنوان حق‌التدريس به آنها پرداخت مي‌شود. با عنايت به اينكه اين آموزش و تدريس در زمان و ساعات اداري صورت مي‌پذيرد، دريافت وجه مذكور چه حكمي دارد؟ جواب: ...
سؤال: چند روز از محّل کار غايب بودم ولي حاضر ثبت شده و حقوق کامل دريافت نمودم، حال تکليف چيست؟ جواب: مبلغي که بابت روزهاي غيبت کسر نشده، مي‌بايست کسر شود و به صندوق محلّ کار برگردد و دراين حکم (برگشت به صندوق) فرقي بين عمدوسهو نيست. منبع: جزوه احکام م...
سؤال: گاهي براي امر بازرسي در خارج از وقت اداري، حق مأموريت و يا اضافه‌کاري در نظر مي‌گيرند، اين حق بايد چه زمان به او پرداخت شود (قبل از اعزام، حين مأموريت يا بعد از انجام مأموريت)؟ جواب: پرداخت حق مأموريت بايد مطابق مقررات و ضوابط مربوط باشد و تخلف ا...
سوال: ديده شده بعضي از ايثارگران كه سوابقي داشته‌اند يا افرادي كه در ارتش باز‌خريد شده‌اند از صدور گواهي براي آنها به خاطر استفاده از تسهيلات دانشجويي يا ديگر امتيازات امتناع شده چه حكمي دارد؟ جواب: بايد مطابق مقررات مربوطه باشد. منبع : جزوه احکـا...
سؤال: اگر بازرس نواقص و معايب رده را عمداً به رده منعکس ننمايد، حق مأموريت و هزينه‌هاي دريافتي او چه حکمي دارد؟ جواب: درصورتي که فرد به وظيفة محولة خود عمل نکرده، يا کوتاهي نموده باشد، گرفتن حقوق درقبال آن حرام است. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر...
سؤال: انجام ندادن كار ارباب‌ رجوع در ادارات ازطرف مسئولان از روي بي‌توجهي چه حكمي دارد؟ جواب: تعلل بي‌وجه در انجام دادن وظايف اداري جايز نيست و چنانچه حقوقي دريافت کند نسبت به موارد كم‌كاري يا خودداري از كارهاي محوله موجب ضمان است. منبع: جزوه احکام ما...
سؤال: اينجانب گاهي امور شخصي را در وقت اداري و بدون هماهنگي يا اخذ مرخصي از مسئول انجام داده‌ام، حكم شرعي آن چيست؟ جواب: درمقابل ساعات كار استخدامي، كه كاري انجام نداديد و حقوق دريافت نموديد، بايد طبق مقررات به حساب همان اداره عودت دهيد، بايد به‌نحوي ...
سؤال: حکم فقهي دريافت اضافه‌ کار براي مسئولاني که در محل کار حضور ندارند، ولي بنا به تشخيص فرمانده يا مسئول رده اضافه‌کار دريافت مي‌کنند، چيست؟ جواب: اگر خارج از ضوابط و مقررات باشد، حرام است و تصرف در آن موجب ضمان خواهد بود. منبع: جزوه احکام نظارت ...
سؤال: آيا جايز است از اعتباراتي غير از اعتبارات برنامه‌اي، ناظران غيرآشکار را تشويق نمود؟ (با توجه به کم‌بودن اعتبارات برنامه‌اي) جواب: درصورت عدم منع قانوني، در چهارچوب ضوابط و مقررات، بلامانع است. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام...
سؤال: اگر نتيجة بازرسي يک افسر جزء از نتيجة بازرسي يک افسر ارشد بالاتر و کيفي‌تر باشد مي‌توان در پرداخت حق‌الزحمه و... خدمات آن را جبران نمود؟ جواب: تابع مقررات و ضوابط سازمان مي‌باشد و تخلف از آن جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فت...
سؤال: آيا اين استدلال که «از من نپرسيده‌اند يا به سراغ من نيامده و از من نظر نخواسته‌اند»، ازسوي کساني که اطلاعاتي در دست دارند که براي نظارت و بازرسي از پرسنل و سازمان مؤثر و مفيد است، پذيرفته است؟ آيا اين افراد شرعاً هيچ مسئوليتي ندارند؟ جواب: درصورت...
سؤال: برخي افراد به دلايلي همچون حياتي‌بودن مسئله و سروکار داشتن با آبرو و حيثيت افراد و... از تکميل فرم‌هاي استعلام و پاسخ‌گويي به سؤالات در مورد کارکنان خودداري نموده و از همکاري با مأموران نظارت و بازرسي امتناع مي‌ورزند. آيا اين کار شرعاً جايز است؟ آي...
سؤال: حكم صدور گواهي صوري براي جايگاه و دريافت مزاياي آن را بيان کنيد؟ جواب: صدورگواهي براي جايگاه صوري جايز نيست و پرداخت و دريافت حقوق و مزايا براساس آن نيز شرعاً اشكال داشته و موجب ضمان مي‌گردد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ ...
سؤال: امروز، در بخش ساخت‌وساز و بازسازي، قسمتي از قطعات جهت ساخت به بيرون از مجموعة نظامي تحويل مي‌شود. اگر همان قطعه يا وسيله به دست عده‌اي از شاغلان آن مجموعه در بيرون و خارج از وقت اداري با همان قيمت يا حتي كمتر ساخته شود چه حكمي دارد؟ جواب: در صورت...
سؤال: آيا در مباحث گزينش که به‌عنوان منبع تحقيق واقع مي‌شويم، مي‌توانيم گاهي اوقات اغماض کرده و ايرادهاي درخواست‌کنندة پذيرش را به محقق نگوييم؟ جواب: بر شما واجب است مواردي را که يقين داريد، ذکر کنيد و از غير آن اجتناب کنيد. درنهايت فرد را آنچنان‌که مي...